Suriye Dışişleri Bakanı Muallim yaşamını yitirdi
Uzun zamandır saÄŸlık sorunları yaÅŸayan Muallim, Suriye’nin baba Esad’dan kalan en önemli figürüydü. Diplomasi becerisi, bölge sorunlarına olan hâkimiyeti, kıvrak zekâsıyla sadece Suriye’nin deÄŸil, tüm OrtadoÄŸu’nun en önemli diplomatlarından biriydi. Çok az kimse ülkesi adına Ä°srail’le barış görüşmelerinde müzakereci olduÄŸunu bilir. 2006 yılından beri DışiÅŸleri Bakanlığı yapsa da bir iktisatçı olmasına raÄŸmen ülkesinin diplomasisinde söz sahibi olduÄŸu yıl 1964’tür. “Esad’ın hep kendi mezhebinden ekip kurdu†iddiasını çürüten çok sayıda örnekten biri de Muallim’di. Åžam’lı bir Sünni ailedendir. Mezhebi kökeni, Baas ideolojisinin kararlı bir savunucusu olmasına engel olmamıştır. Verilen görevi üstlendiÄŸinde “sıcak†ortamlardan kaçma gibi bir tutumu yoktu. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah için “Onun askerlerinden biri olmaya hazırım†dediÄŸi hafızalardadır. İsrail/ABD’ye karşı Hizbullah’a desteÄŸini böyle ifade etmekten çekinmemiÅŸtir. En bilinen tarafı, özellikle uluslararası görüşmelerdeki esprili ifadeleridir. Batı sever bu tür kiÅŸilikleri. Suriye’ye emperyal çullanmanın baÅŸlamasından bir yıl sonra dönemin Fransa DışiÅŸleri Bakanı Alain Juppe’nin “Esad rejiminin günleri sayılı†sözlerine “Bekle ve gör. Ama bunun için çok uzun bir ömrünün olması lazım†deyiÅŸi, Juppe’nin siyaset sahnesinden siliniÅŸi, “Esad ve rejimiâ€nin hâlâ varlığını sürdürüyor oluÅŸu anımsanırsa sadece bir hiciv ifadesi deÄŸilmiÅŸ demek ki. Muallim’in öngörüsünü haklı çıkaran Suriye dinamiklerinin farkında olmayan sadece Juppe deÄŸildi kuÅŸkusuz. Ä°ki kez görüşme ÅŸansını yakalamama raÄŸmen kaçırdım. Åžam’da düzenlenen “teröre karşı uluslararası konferansâ€ta, Esad Kültür Merkezi’ndeki bir toplantıda salona girince gösterilen saygı müthiÅŸti. Anlamadığım ama herkesi güldürdüğüne göre hayli ÅŸakacı olduÄŸu bir gündü. Salonda her ettiÄŸi laf üzerine gülmeyen yok gibiydi neredeyse. Görüşme talebim, kibarca, zamansızlık nedeniyle geri çevrilmiÅŸti. Kısa boylu, ÅŸiÅŸman, iri bir adam olarak nasıl o kadar hızlı yürüdüğüne hâlâ ÅŸaÅŸarım.TANZANYA’DAN ABD’YE UZANAN KARÄ°YER...Suriye’de devlet okullarında okumuÅŸ, yükseköğrenimini Kahire’de yapmış, iktisatçı olarak döndüğü ülkesinde 1964’te DışiÅŸleri Bakanlığı’na girmiÅŸti. Gerisi sürekli yükseliÅŸtir. İlk görevi Tanzanya’da Suriye BüyükelçiliÄŸi’ni açmak oldu. Suudi Arabistan’da Suriye BüyükelçiliÄŸi’nde çalıştı, ardından Madrid’deki Suriye BüyükelçiliÄŸi’ne gitmiÅŸtir. 1972’de Londra’daki Suriye misyonuna baÅŸkanlık eder, 1975’te beÅŸ yılını büyükelçi olarak geçirdiÄŸi Romanya’dadır. Daha sonra döndüğü Åžam’da DışiÅŸleri Bakanlığı’nın 1984 yılına kadar dokümantasyon bürosunun başına geçer. Suriye’nin Washington Büyükelçisi oluÅŸu 1990’dadır. Dokuz yıl yaÅŸadığı ABD’de, Suriye- Ä°srail barış görüşmelerinde önemli bir görev üstlenir. DışiÅŸleri Bakanlığı’na atanması çok “buhranlı†bir dönemde gerçekleÅŸir. 2005’te eski Lübnan BaÅŸbakanı Hariri’nin öldürülmesinden Åžam’ın sorumlu tutulduÄŸu dönemdir bu. Arap/Batı ülkeleri tarafından dışlanan Suriye’nin Lübnan’dan askerleri çekmesinde önemli bir rolü vardır. Bu yaklaşımının saÄŸduyulu/akıllı bir tutum olduÄŸunu söylerler. Askerlerin çekilmesinden sonra Lübnan’ı ziyaret eden en yüksek düzeyde Suriyeli yetkili oluÅŸu o dönemde Åžam karşıtı tüm bölgesel güçlere meydan okumak demekti. Ülkesine emperyal çullanmadan iki yıl sonra Åžubat 2013’te Moskova’ya yaptığı ziyaret sırasında hükümetinin “silahlı Suriyeli muhaliflerle bile†görüşmeler yapmaya hazır olduÄŸunu söyleyen ilk Suriyeli yetkili o oldu. O dönem bu açıklama, Suriye’den hep tersini beklemiÅŸ olanları çok ÅŸaşırtmıştı. En çok eski BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’la hırlaÅŸtı. İsviçre’nin Montrö kentinde 2014’te düzenlenen barış konferansının baÅŸlangıcında yaptığı konuÅŸmada zaman sınırını aÅŸtığını söyleyip konuÅŸmasını bitirmesini isteyen genel sekreterin, Muallim’in “Sen New York’ta yaşıyorsun ben Suriye’de. Üç yıldır acı çektirdiÄŸiniz ülkem adına konuÅŸmak benim hakkım†yanıtından sonra uzun süre sessiz kaldığını söylerler. Haklıydı. O hep Suriye’de yaÅŸadı. KonuÅŸmak, susmamak hakkıydı. Ãœlkesinin diplomasi tarihinin yıldızıdır artık.RUSYA: GÃœVENÄ°LÄ°R PARTNERÅžam yönetiminin dışa açılan ismi 79 yaşındaki Muallim için dün cenaze töreni düzenlendi. Muallim, en son kamuoyunda geçen hafta Åžam’da sığınmacıların dönüşüne iliÅŸkin konferansın açılışında görülmüştü. Ancak kimi yorumda Muallim’in yorgun, kilo vermiÅŸ göründüğü belirtilmiÅŸti. Muallim’in kalp sorunları yaÅŸadığı daha önce gündeme gelmiÅŸti. Åžam’ın yakın müttefiki Rusya’dan taziye mesajı geldi. Rusya DışiÅŸleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Moskova’nın güvenilir bir partnerini ve samimi bir dostunu kaybettiÄŸini söyledi. Sputnik’e konuÅŸan Bogdanov, “Mizah duygusuna ve en önemlisi de en derin uluslararası siyaset, OrtadoÄŸu bilgisine sahip çok renkli bir kiÅŸilikti. Suriye ve çevresindeki durum hakkında ondan birçok faydalı ve yeni ÅŸey öğrendim†dedi. Muallim’in yerine DışiÅŸleri Bakanı Yardımcısı Faysal Miktat’ın atanabileceÄŸi belirtiliyor.
Mustafa K Erdemol
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/645356-suriye-disisleri-bakani-muallim-yasamini-yitirdi/