Micromegas
figure >
Voltaire'in felsefi ironi ile bilimkurgu türünü birleştirdiği 1752 tarihli Micromégas, biri Sirius yıldızından diğeri Satürn gezegeninden iki devin evreni dolaşırken Dünya'ya rastlayışlarının öyküsüdür. İnsanlar ve gezegenin farklı yerlerinden gelen yaratıkların diyalogları ilginç oldukları kadar felsefi bir derinliğe de sahiptir.
/Archive/2020/12/20/001344789-ic1.jpg“Bu seçkide yer alan diÄŸer öykülerde, Voltaire, taraf tutmayan alaycı bir izleyici gibi olayları dışarıdan yönetir, sanki düş gördüğünü biliyormuÅŸ ve neÅŸe ya da acıma duygusuyla düşlemeye devam etmeye razı oluyormuÅŸ gibi kendisini ihtiraslı çalkantılara bırakır.Voltaire, Fransız dilinde, belki de tüm dünyada yazılmış en iyi düzyazıya imzasını atmıştır.†Jorge Luis BorgesÄ°LK KISA BÄ°LÄ°MKURGUÄ°lk kez 1752 yılında yayımlanan “Micromegasâ€, bilimkurgu türünün en erken örneklerinden. “Micromegasâ€Ä±n Türkçedeki geçmiÅŸi ise 1945 yılında Bütün Kitabevi tarafından yapılan baskıya kadar uzanıyor.Voltaire seçkisinde ünlü “Micromegas†öyküsünün yanı sıra “Memnon ya da Ä°nsanın BilgeliÄŸiâ€, “Avunan Ä°ki KiÅŸiâ€, “Scarmentado’nun Seyahatlerinin Öyküsüâ€, “Akla Kara ve Babil Prensesi†öyküleri de yer alıyor.Voltaire’in “Zadigâ€, “L’ingenuâ€, “Kırk Ekülük Adam†ve ülkemizde de en çok bilinen yapıtı “Candideâ€de olduÄŸu gibi “Micromegasâ€ta da hikâye, kahramanın yolculuÄŸu ve bu yolculuk esnasında yaÅŸadığı serüvenleri etrafında iÅŸlenir./Archive/2020/12/20/001508382-ic4.jpgFELSEFÄ° Ä°RONÄ° Ä°LE BÄ°LÄ°MKURGU BÄ°REŞİMÄ°François Marie Arouet Voltaire'in felsefi ironi ile bilimkurgu türünü birleÅŸtirdiÄŸi Micromégas; biri Sirius yıldızından diÄŸeri Satürn gezegeninden iki devin evreni dolaşırken Dünya'ya rastlayışlarının öyküsüdür.Yolculukları boyunca binlerce yıl yaÅŸayan ve yüzlerce duyuya sahip pek çok yaratıkla karşılaÅŸan Micromégas ve arkadaşı Dünya'ya gelir ve insanların bu kadar küçük olup da bilinç taşıyabilmelerine hayret ederler. Minicik dünyalıların evrende kendilerinin ne kadar önemli olduklarına dair ÅŸiÅŸirilmiÅŸ fikirlerine ve abartılmış gururlarına tanık olur.Ä°nsanlar ve gezegenin farklı yerlerinden gelen yaratıkların diyalogları ilginç oldukları kadar felsefi bir derinliÄŸe de sahiptir.FARKLI FÄ°KÄ°RLER VE TOPLUMLARGulliver’in seyahatlerinden ilhamını alan bu model sayesinde yazar, farklı fikirler ve toplumlar üzerinde düşüncelerini kurgulama olanağını bulur. BaÅŸkahramanların kendilerini keÅŸfetme süreçleri bu seyahatlerle somutlaÅŸtırılmıştır. Gittikleri yerlere yabancı olan kahramanlar, karşılaÅŸtıklarına objektif bir bakış getirirler ve saflıklarıyla kötülükler karşısında sendelerler.Voltaire’in felsefi hikâye ve romanlarının genel karakteri olan ağırlaÅŸmadan süren akıcı diyaloglar ve mizahi atmosfer “Micromegas’ta da sürer ve yazarın yaratıcı zekâsıyla iÄŸneleyici üslubundan beslenerek ilgiyi canlı tutar. Kısa ve öz anlatımını masallar ve öğretici üslûbuyla kurar./Archive/2020/12/20/001451164-ic3.jpgMICROMEGAS Ä°LE VOLTAIRE BENZERLİĞİErken yaÅŸlarda parlak zekâsıyla dikkatleri çeken, yazdığı bir kitapla başına iÅŸ açan, ruhunu ve kafasını geliÅŸtirmek için gezegenden gezegene dolaÅŸmaya baÅŸlayan öykünün kahramanı Micromegas ile sakınımsız eleÅŸtirileri yüzünden hapis ve sürgün cezaları alıp birçok ülkede bulunmuÅŸ Voltaire’in kiÅŸiliÄŸi arasında paralellikler kurulabilir.Kahramanın isminde de barındırdığı tezat (micromega), evrendeki varlıkların büyüklükleri, anlayışlar ve temalarda sürer.Dünyalı filozoflarla Micromegas’ın yaptığı diyalog aracılığıyla Voltaire; evrensel görecelik, din, madde, ruh, zekâ ve savaÅŸla ilgili düşüncelerine yer verir. Savaşın saçmalığını ironik bir dille anlatır.“Candideâ€de “kahramanca bir kasaplık†olarak anılan savaÅŸ Micromegas’ta “bir avuç toprağın Sultan denilen bir adamın mı yoksa bilmem neden Çar denilen bir adamın mı olacağından ibaret†bir konu olarak ele alınır ve Voltaire; “...yediklerini hazmetmeye çalışırken oturdukları yerden milyonlarca insanın katledilmesi emrini veren, sonra da büyük bir ciddiyetle Tanrı’ya şükreden barbarlar...†diye bahsettiÄŸi yönetici sınıfı da eleÅŸtirir.‘GÃœLLERÄ°N ALTINDA BOÄžACAKSINIZ BENÄ°!’Aydınlanma yazarlarından olan ve “Söylediklerinize katılmıyorum, fakat onu söyleyebilme hakkınızı ölümüne savunurum, “ sözüyle de tarihe geçmiÅŸ Voltaire renkli kiÅŸiliÄŸiyle ÅŸiir, oyun, tarih, felsefe ve bilimi de kapsayan geniÅŸ bir yelpazede ürün verdi.Bilimle yakından ilgilendi fakat yeri geldiÄŸinde bilim adamlarına ince eleÅŸtirilerde bulunmaktan geri kalmadı. Tarihle ilgilendi ve sarayla dalgalı iliÅŸkileri sırasında bir süre saray tarihçisi olarak çalıştı. Oyunları ve romanları ona baÅŸarı getirdi.Avukat olan babasının izinden giderek baÅŸladığı hukuk eÄŸitimini 17 yaşında terk eden yazar ömrü boyunca her ürettiÄŸiyle özgürlüğü yüceltmiÅŸ, ifade özgürlüğünü desteklemiÅŸ, savaÅŸa karşı çıkmış, dinle ilgili dogmaları, sözde edebi baÅŸarıları, Fransız siyasal rejimini ve asilleri eleÅŸtirmiÅŸti.Gerçek adı François Marie Arouet olan Voltaire’in eserleri kendisine ün ve paranın yanı sıra bela da getirdi fakat hayatının sonuna kadar eleÅŸtirel bakışından ve sivri dilinden hiçbir ÅŸey yitirmedi.1778 yılında, Ä°rene adlı tragedyasının patırtılı galasından kısa bir süre sonra, Paris’te, seksen dört yaşında öldü.BeÅŸinci perde sona erdiÄŸinde Voltaire’in bulunduÄŸu loca ona defne dalından yapılmış bir çelenk sunan çok sayıda hayranıyla doldu. Voltaire onlara ÅŸu sözlerle teÅŸekkür etti: ‘Vous voulez donc m’étouffer sous des roses!’ (Güllerin altında boÄŸacaksınız beni!)
Cumhuriyet Kitap Eki
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/652708-micromegas/