Tünelde ışık beklerken...
figure >
Gelmiş geçmiş en önemli icat sizce nedir? Benim gibi bulaşık makinesi ile lambanın varlığına her gün şükreden biriyseniz, yanıtınız elektrik olabilir. Ya da ergen kızıma sorsanız; akıllı telefon. O yüzden soruyu bizim aileye değil, ünlü tarihçi, düşünür, Sapiens kitabının yazarı Yuval Noah Harari’ye sormuşlar. Cevabı: Aşı.
 Aşının keÅŸfinden önce çocukların üçte birinin yetiÅŸkinliÄŸe varamadan çiçek, verem, çocuk felci, kızamık gibi hastalıklar yüzünden öldüğü bir dünyayı anımsayınca, aslında aÅŸikâr olan Harari’nin yanıtı, yani aşı. ElektriÄŸin varlığına raÄŸmen son elli senenin en uzun karanlığını yaÅŸadığımız 2020 sonrasında acaba Covid-19 aşısı tünelin sonundaki aydınlık mı? Aralık ayının uzun gecelerinden birinin sabahında yeni icat RNA teknolojisiyle geliÅŸtirilen Pfizer/BioNtech Covid aşısı dünyada ilk kez kullanılmaya baÅŸlandı. Ä°lk aşı mutasyon sonucu yüzde 58 daha hızlı yayıldığı tespit edilen Ä°ngiltere’de, 90 yaşındaki Margaret Keenan’a yapıldı. Cesur babaanne tarihe geçti. Torunlarına kavuÅŸmayı özlemiÅŸ, dışarı çıkıp, güneÅŸte ısınası var, aşıdan memnun. Kameralara el sallıyor: “Korkmayın. Ben yapabildiysem, herkes yaparâ€. Gel gelelim ABD’deki son araÅŸtırmalara göre, aşıyı yaptıracağım diyen kiÅŸi oranı yüzde 60. Her on kiÅŸiden dördü aşıyı yaptırmama eÄŸiliminde. Yani yeni icatların çoÄŸunda olduÄŸu gibi Covid aşısına karşı şüphe var. Kurumlara, ÅŸirketlere ve liderlere duyulan güvenin yerle bir olduÄŸu 2020 sonrasında kime ve neye inananacağız? “Bu aşıyla bizi çipleyecekler, yan etkisi çok, genetiÄŸimizle oynuyorlar, hepsi ilaç sektörünün ve çıkar sahiplerinin oyunu†diyen komplo teoricilerinden tutun, aylardır cephede mücadele etmelerinden mütevellit “mutlaka aşı olunmalı†diyen Covid maÄŸduru saÄŸlıkçılara..... Her kafadan bir ses... Kesin olan tek ÅŸey aşı sürüsüne bereket olmazsa sürü bağışıklığı yakalanmıyor, o zaman da iÅŸe yaramıyor. Yani daha çok kiÅŸi olmalı ki salgın dursun, evde kal bitsin.Ä°sviçre’ye gelirsek...Düsturu temkinlilik olan Ä°sviçre bekle görü acele bir karara tercih etti. Bunun nedeni aşı denemeleri sırasında olası sürpriz bir geliÅŸmeden duyulan çekinceler ve doÄŸabilecek komplikasyonların tartıldığı senaryolardı. Aşı sipariÅŸi aralık başında iki ay ertelendi; “aşının etkisini görmek için ocak ayı sonuna kadar bekleyebiliriz†dendi. Ancak yüksek vaka sayısı ağır basınca, karar bir anda deÄŸiÅŸti. Swissmedic nazı bıraktı, Pfizer/BioNtech aşısını hızla onayladı. Ä°sviçre’nin ilk aşısı, yılın en uzun gecesinin ertesi günü, Margaret’in yaşıtı bir baÅŸka büyükanneye yapıldı.Velhasıl Avrupa’nın cesur büyükanneleri bu iÅŸi ilk göğüsleyenler oldu. Şaşırmadık. Nihayetinde aşı da bir kadın icadı deÄŸil mi? Edirne’de çiçek aşısı  Sene 1721. Dünya çiçekten kırılıyor. Ölen ölene. Bir tek Osmanlı da çiçek deyince akla hastalık deÄŸil de “Lale†geliyor. Çünkü Edirneli kadınlar hasta çocuklardan topladıkları irinleri, saÄŸlıklı çocukların cildini çizip içine enjekte ederek bir nevi aşılamayı çoktan keÅŸfetmiÅŸler. O sıralar Istanbul’da görevli Ä°ngiltere Büyükelçisi’nin eÅŸi Leydi Mary Montagu hayretler içinde öğrendiÄŸi bu gerçeÄŸi ülkesine yazdığı bir mektupta dile getiriyor: “Burada kimse çiçek olmuyor, ‘aşı denilen bir ÅŸey’ (varilasyon metodu) yapıyorlarâ€. Edirneli kadınların tek tek isimlerini bilmiyoruz ama Leydi’nin mektubu aşı yapımına iliÅŸkin ulaşılmış en eski belge. Edirneli kadınlar aşılarıyla, Leydi de bilgiyi yayarak ve metodun Avrupa’da uygulanmasında ısrarcı olarak milyonlarca insanın hayatını kurtarıyor. O zamandan bugüne aşıyı bulan tarihe geçiyor. Kuduza çare olan Pastör aralarında en bilineni. 2021’e geldiÄŸimizde de tarihi yine aşı mucitleri yazıyor: Covid-19 aşısını bulan Özlem Türeci ve eÅŸi UÄŸur Åžahin. Onlar kolumuza yaptıkları bir iÄŸneyle bir yandan 1.7 milyon kiÅŸiyi öldüren bir hastalığa çare, öte yandan bölünmüşlükle karardığımız bir seneye güneÅŸ gibi umut oldular. Göçmen kimlikleri ile ırkçılığa, birbirlerine denk duruÅŸlarıyla cinsiyetçiliÄŸe, kendinden emin, adanmış bilim insanı özelikleriyle de ihtiyaç duyduÄŸumuz güvenilir liderliÄŸe... 22 Aralık bu yüzden bir mihenk taşı. YaÅŸamın güneÅŸ etrafında döndüğü elektriksiz çaÄŸlarda, gök tanrılar en uzun gecede kıyasıya savaşırdı. Pagan Türkleri, Hayat AÄŸacı altında ellerinde meÅŸaleler, soluksuz beklerlerdi: Gece mi kazanacak, gündüz mü? Ä°ÅŸte galibin gündüz olduÄŸu gündür 22 Aralık. Korkuya karşı umudun zaferi. Virüse karşı aşını
[email protected]
Aslıhan Dağıstanlı Aysev(Cenevre)
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/655559-tunelde-isik-beklerken/