Karanlık sular...

Karanlık sular... Rivers Solomon’un Derinlikler’indeki öykünün arka planında edebiyat dünyasında farklı bir yaratım süreci var. Önce Amerikalı elektronik müzik ikilisi Drexciya bir fikirle çıkıp geliyor: Afrika’dan Amerika’ya köleleri taşıyan gemilerden denize atılan hamile kadınların torunları, suyun altında nefes almaya devam eden bir uygarlık kursalar ne olurdu? Hiphop grubu Clipping de bu efsaneye “The Deep” adlı şarkısıyla katkıda bulunuyor. Ve yazar Rivers Solomon bu sualtı efsanesini bir kısa romana dönüştürüyor. /Archive/2021/1/14/002700511-ic1.jpgGünümüz dünya edebiyatında bilimkurgu, fantazya ve korku gibi türler, politik ve toplumsal gerçeklerin giderek daha fazla ve daha ustalıkla yansıtıldığı alanlar haline geldi. Özellikle ırkçılık, eşitsizlik, her türlü ayrımcılık, “spekülatif” başlığı altında toplayacağımız bu edebi türlerde kimi zaman salt gerçekçi kurgulardan daha etkili bir biçimde hikâye ediliyor.Bir yandan daha iyi bir dünya için umutlar tükenmezken, diğer yandan baskıcı rejimlerle, sermaye düşkünlükleriyle, her türlü kötülükle kirlenen dünyamızın büyüyle, hayal gücüyle, masallarla ve efsanelerle kesiştirildiği eserler, bize farklı bakış açıları sunmakta ve aydınlık ile karanlığı göstermekte daha verimli oluyor.Son yılların en çok ses getiren fantastik kurgu yazarlarından olan Rivers Solomon’un Derinlikler adlı romanı da tam böyle bir kitap. Burcu Uluçay’ın Türkçesiyle yayımlanan, Hugo, Nebula ve Locus ödüllerinin her birinde “en iyi kısa roman” adayı olan yapıt, şiirsel diliyle ve vurucu öyküsüyle öne çıkarken, Ursula K. Le Guin ve Octavia Butler gibi bilimkurgunun usta kadın yazarlarının üslubunu da çağrıştırıyor./Archive/2021/1/14/002725323-ic3.jpgDENİZE ATILAN KÖLELERİN ÇOCUKLARIDerinlikler’de Atlantik Okyanusu üzerinden köle ticareti yapılan dönemlerde gemilerden çeşitli sebeplerle, bazen hasta oldukları bazen de sadece bir yük ya da masraf oldukları için denize atılan Afrikalı kadınlardan doğan nesiller, suyun altında yeni bir dünya kurar.İsmi Wajinrular olan bu halk, acı dolu geçmişlerine sahip çıkmak ve her daim hatırlamak zorundadır. İşte bu hatırlama görevi de bir “tarihçi” olan kahramanımız Yetu’nundur. Bu görev, yani bellek olma görevi hiç de kolay değildir. Yetu’nun görevden kaçma arzusuyla birlikte hem okyanusun karanlık sularında hem de kendi içinde bir yolculuk başlayacaktır.Derinlikler’de anlatılan bu öykünün arka planında edebiyat dünyasında pek sık karşılaşmadığımız bir yaratım süreci var. Önce Amerikalı elektronik müzik ikilisi Drexciya bir fikirle çıkıp geliyor:Dünya tarihinin en talihsiz dönemlerinden birinde, Afrika’dan Amerika’ya köleleri taşıyan gemilerden denize atılan hamile kadınların torunları, suyun altında nefes almaya devam eden bir uygarlık kursalar ne olurdu?/Archive/2021/1/14/002712698-ic2.jpgHIPHOP’TAN SUALTI EFSANESİNEBu soruyla birlikte bir çağdaş efsane yazılmaya başlanıyor müzikle birlikte. Ardından hiphop grubu Clipping de bu efsaneye “The Deep” adlı şarkısıyla katkıda bulunuyor. Nihayetinde de yazar Rivers Solomon kalemi eline alıyor ve bu sualtı efsanesini bir kısa romana dönüştürüyor.Söz konusu yaratıcılar bunu kulaktan kulağa oynamaya benzetiyorlar. Söylenen kelimenin her seferinde yeni bir şekle kavuşması gibi, bu acı yüklü efsanenin özü de giderek zenginleşiyor.Yazdıkları sonsözde bu süreci anlatan yazarlar şöyle diyor bu kulaktan kulağa oyunu için: “İfadelerin asıl değeri kendi hallerinde değil, yavaş yavaş dönüştükleri biçimlerde saklı.”DÖNÜŞÜMÜN ROMANIDerinlikler, bir dönüşüm romanı olduğu gibi okurlarını da dönüştürecek, tarihini acı gerçeklerine ve günümüzün karanlığına da ışık tutacak bir öykü anlatıyor. “İfadeler”, dönüştükleri halleriyle, hayal gücünden beslenen halleriyle, gösteriyorlar asıl değerlerini. O nedenle bu romanın bir yanıyla edebiyatın kendisiyle de ilgili olduğunu, tarih yazımı ve hikâye anlatıcılığını odağına alan bir eser olduğunu belirtmemiz gerekiyor.Derinlikler, günümüz bilimkurgusunun bir başka usta kadın yazarı Martha Wells’in dediği gibi, “Geçmişin örtüsünü kaldırmakla, dönüşmek ve keşfetmekle ilgili yürek parçalayıcı bir hayatta kalma hikâyesi.”Derinlikler / Rivers Solomon / Çeviren: Burcu Uluçay / Epsilon Yayınları / 176 s. Tolga Babanur

Read more: https://www.turkish-media.com/forum/topic/657838-karanlik-sular/