Pitbull neden saldırır? Saldırıların kaynağı insan mı?
Son olarak Ankara’da 2,5 yaşındaki bir çocuğun saldırıya uğraması sonrası yeniden gündeme gelen pitbull köpekler nasıl yetiştirilmeli? Her pitbull saldırgan mı? Saldırıların kaynağı ne?
Ä°nsanların evcil hayvanları yetiÅŸtirme ÅŸekillerinin veya hatalı davranışlarının, bazı hayvanları olduÄŸu gibi köpekleri de saldırganlaÅŸtırdığı biliniyor. Saldırganlığı sebebiyle Türkiye’de yasaklanan 4 köpek ırkından biri olan pitbull da bu örneklerden biri. Pitbull cinsi köpekler zaman zaman saldırı haberleriyle gündeme gelebiliyor. Geçen yılın Åžubat ayında Kağıthane Seyrantepe Oto Sanayisinde meydana gelen olayda sahibiyle gezen pitbull cinsi köpek, sokakta dolaÅŸan bir baÅŸka köpeÄŸe saldırmış, sahibi köpekleri tazyikli su sıkarak ayırmıştı. Olayda her iki köpek de yaralanmıştı.Antalya’da ise arkadaşı ile tatile gelen Gökhan Diker’e (39) otelde beslenen pitbull cinsi 2 köpek saldırmış, vücudunun çeÅŸitli yerlerinden yaralanan Diker’e 40'a yakın dikiÅŸ atılıp 100'e yakın iÄŸne yapılmıştı.MuÄŸla'nın KöyceÄŸiz ilçesinde de bir evin elektrik sayacını okumak isteyen elektrik dağıtım ÅŸirketi çalışanı Hayati Güler, bahçedeki pitbull cinsi bir köpeÄŸin saldırısına uÄŸramış, vücudunun çeÅŸitli yerlerinden yaralanan Güler’i vatandaÅŸlar kurtarmıştı. Olayla ilgili soruÅŸturma baÅŸlatılmıştı.SON SALDIRI HABERÄ° ANKARA’DANSon olarak Ankara'da pitbull cinsi bir köpek, anneannesiyle markete giden 2,5 yaşındaki Bahar DaÄŸaÅŸan'a saldırdı. Çevredekilerin sopalarla müdahale ederek pitbulldan kurtardığı DaÄŸaÅŸan'ın saÄŸ bacağında derin diÅŸ izleri, kas yırtılması, doku zedelenmesi ve vücudunun çeÅŸitli yerlerinde de yaralar tespit edildi. Bahar DaÄŸaÅŸan, bacağındaki kas yırtılması nedeniyle ameliyat edildi. Polis, olayla ilgili soruÅŸturma baÅŸlattı.SALDIRILARIN SEBEBÄ° Ä°NSANLAR MI?Türkiye’deki yasaklı ırklardan olan ve genelde saldırı haberleriyle gündeme geldiÄŸi için hakkında ciddi önyargılar oluÅŸan pitbullar neden saldırıyor? Saldırıların nedeni insanlar mı? Her pitbull saldırgan mıdır? Pitbull yetiÅŸtirilirken nelere dikkat edilmeli? Veteriner Hekim ve Veteriner Davranış Uzmanı Gökhan Durukan Cumhuriyet’e anlattı./Archive/2021/1/22/203852413-pit-bull-41246771920.jpg“SALDIRGANLIK ÇEVRESEL ETMENLERLE ORTAYA ÇIKARâ€Pitbulllar neden saldırır? Pitbullar doÄŸuÅŸtan mı saldırgandır?Pitbull Terrier dediÄŸimiz ırk da diÄŸer tüm köpek ırkları ya da melezleri gibi korku, kaygı ve stres bozukluklarında tepkisel olarak ve öğrenme sonucu saldırganlık davranışları olan, havlama, hırlama, diÅŸ gösterme ve ısırma atağı davranışlarını gösterebilir. Pitbull ırkı ya da herhangi bir köpek saldırganlık davranış bozukluÄŸu ile doÄŸmaz; yaÅŸanılan stres, korku ve kaygı içerikli olayların sonrasında kendini rahatlatmak ya da o sorundan kurtulmak ya da sorununu çözmek için saldırganlık davranışını bir araç olarak kullanır. Açıkçası saldırganlığın sonradan yaÅŸanılan çevresel etkenlerle ortaya çıktığını söylemek doÄŸru olacaktır.“HER PÄ°TBULL SALDIRGANDIR DEMEK BÄ°LÄ°MSELLÄ°ÄžE AYKIRIâ€Her pitbull saldırgan mıdır?Herhangi bir ırka ait hayvanların saldırgan olduÄŸunu söylemek son derece yanlış ve gerçekleri çarpıtmak üzerine kurulmuÅŸ bir söylemdir ve bilimsel olarak hiçbir geçerliliÄŸi yoktur. ÖrneÄŸin davranış tedavilerinde saldırganlık ÅŸikayetiyle gelen hastalarımın içerisinde pitbull ırkı hiç olmadı. Bilinçli insanlarla birlikte yaÅŸayan pitbullar da tüm diÄŸer ırk köpekler gibi normal davranışlar sergiler.Pitbulların saldırma sebeplerinin altında ne yatıyor? Asıl sorun insanlar mı?DoÄŸrudan insanlar demek de doÄŸru olmaz fakat köpeklerin psikolojik sorunlarının büyük bir kısmı insanlarla iliÅŸkilidir. ÖrneÄŸin köpeÄŸi uygunsuz ve uyarımı az ortamda büyütmek, köpeÄŸe kötü davranmak, elektrikli/boÄŸma/dikenli tasmalar kullanmak, vurmak (fiziksel ÅŸiddet) ya da köpeÄŸe bağırmak, kızmak, azarlamak ve korkutmak gibi psikolojik ÅŸiddet etkileri de köpekte saldırganlık davranış bozukluÄŸu ve korku-fobik davranışlar, kaygı bozuklukları, travma sonrası stres bozukluÄŸu, depresyon gibi psikolojik bozukluklara yol açar. Bunlara ek kalp, damar bozuklukları, strese baÄŸlı mide-bağırsak sorunları, demans, fiziksel travmalar ve tiroid bezlerinin yaralanması gibi çok farklı sorun da ortaya çıkar./Archive/2021/1/22/203839288-pit-bull-20474691920.jpg“DÄ°ÄžER KÖPEKLERDEN HİÇBÄ°R FARKI YOKâ€Pitbull cinsi köpeklerin diÄŸer türlerden farkı nedir?Pitbull ırkı köpeklerin de DNA dizilimi diÄŸer köpeklerle aynıdır. Anatomik yapısı, beyin yapısı, diÅŸ dizilimi, kasları da tüm köpeklerle aynıdır. DiÄŸer köpeklerden görüntüsü dışında temelde bir farkı yoktur. Her ırkın onu yetiÅŸtiren insanlar için bazı yönlerini ve davranışlarını diÄŸerlerinden daha önde tutmaya eÄŸilimi eskiden vardır ama bu global dünyada o kadar belirgin deÄŸil. ÖrneÄŸin Huskyler bir iki ülke dışında kızak çekmiyor, çoÄŸu kangal ırkı köpek koyun gütmüyor, yani davranışsal açıdan da kullanım yönüyle bir uÄŸraÅŸma ÅŸu an için en azından ülkemizde yapılmıyor. O nedenle psikolojik ve saldırganlık açısından bir farklılık kesinlikle yok.Pitbulllar sahiplerine de saldırır mı?Birlikte yaÅŸadığı insanla yeterli bir bağı olmayan, insan tarafından travmatik etkileÅŸimler yaÅŸayan, korkutulan, dövülen, zor kullanılan, strese sokulan her köpek; birlikte yaÅŸadığı, elinden yemek yediÄŸi kiÅŸiye de, baÅŸka insan ya da diÄŸer tür canlılara da saldırabilir. Saldırganlık öncesinde, çok yoÄŸun kaygı, korku ve stres artışı olması nedeniyle canlıların rasyonel düşünme, kendini kontrol etme, etkileÅŸim kurma gibi üst düzey biliÅŸsel yetiler anlık ya da uzun dönemli olarak çalışmaz olur. Bu nedenle elinden yemek yediÄŸi bir kiÅŸiye bile tüm köpekler psikolojik durumlar bozuksa saldırabilir ya da ondan korkabilir.Pitbulların çocuklarla arası nasıldır?Herhangi bir ırk köpek, doÄŸuÅŸtan insanla yaÅŸamaya uygun olarak hayata baÅŸlar ama 0-16. haftalar arasındaki ‘hassas dönem’ dediÄŸimiz, nörogeliÅŸimsel süreyi; stressiz, rahat, çevresel uyarımların bol ve yeterli düzeyde olduÄŸu etkileÅŸimlerle geçirirse, çocuklarla da arası iyi olabilir. Ama bu süreci stresli, travmatik ve insan etkileÅŸiminden uzak, uyarımsız geçiren her ırk köpek çevresindeki canlı ve cansız ortamla sorun yaÅŸayabilir, bu pitbullar için de böyledir. Pitbullara özel olmamakla birlikte, 12-14 yaşında altındaki bireylerle köpekleri her zaman bir yetiÅŸkin gözetiminde tutmakta fayda vardır. Maalesef yapılan çalışmalarda köpeklerin çocuklara saldırganlık davranışları bu kontrolsüzlük ve davranış sorunları nedeniyle azımsanmayacak düzeydedir.Pitbull, Türkiye'de yasaklanan 4 köpek ırkından biri. Sizce bu doÄŸru bir karar mı?Herhangi bir ırkın ya da canlının yasaklanması yaÅŸam hakları açısından doÄŸru deÄŸildir. Pitbull ırkı köpekler de diÄŸer yasaklanan ırk köpeklerin de saldırganlık açısından diÄŸer köpeklerden bir farkı yoktur. O nedenle yanlış bir uygulama demek doÄŸru olacaktır. Maalesef bu uygulama Ä°ngiltere’de pitbull ırkı köpeklerin uyuÅŸturucu satıcıları tarafından talep görmesi ve buna baÄŸlı olarak tamamen asayiÅŸ nedeniyle alınmış bir karar. Bize de dönemin yasa yapıcıları tarafından ‘Avrupa yaptıysa biz de yapmalıyız’ mantığıyla alınmış ve yanlış olduÄŸunu düşündüğüm bir karar. Mutlaka bu durumdan vazgeçilmesi lazım.“HERKES KÖPEĞİNÄ°N SORUMLULUÄžUNU ALMALIâ€Pitbull yetiÅŸtirilirken nelere dikkat edilmeli? Pitbull sahipleri ne gibi önlemler almalı?Sadece pitbull sahipleri deÄŸil, tüm köpek sahipleri köpeklerinin sorumluluÄŸunu almak zorunda. Bu, hem köpekleri hem kendileri hem de çevreleri için almaları gereken bir sorumluluk. Bu sorumluluk temelde ÅŸunları kapsar; örneÄŸin köpekler hakkında sadece veteriner hekim ve veteriner davranış uzmanı kiÅŸilerden davranış ve psikolojik geliÅŸim konusunda destek almaları ve kendilerini geliÅŸtirmeleri gerekir. Bunun için hassas dönemde onları olabildiÄŸince doÄŸru ÅŸekilde çevrelerine alıştırmalı, onların çevresinden mutlu olmasını saÄŸlamalı, anneden ayrılması için kesinlikle 12 hafta beklenmeli ama bu sürede de mutlaka insanla temas etmesi saÄŸlanmalı, strese girmesini önlemek için temel ihtiyaçlarını karşılamalı, doÄŸru bir ÅŸekilde oyun oynanmalı ve köpekle baÄŸ kurucu etkileÅŸimlere girilmeli. Köpekte stres yaratacak itaat eÄŸitimi için boÄŸma/dikenli/elektrikli tasma ile yapılan eÄŸitim metotları kullanılmamalı, köpek beden dili öğrenilmeli, fiziksel ve psikolojik ÅŸiddet uygulanmamalı. KöpeÄŸin kendine ve çevreye zarar vermesini önlemek için köpeÄŸe rahatsızlık vermeyecek ve doÄŸru bir ÅŸekilde yönlendirmeye imkan verecek kayış ve ağızlıklar kullanılmalı.Sevgi ve saygı ile her hayvanı mutlu edip rahatsızlığını önlemek mümkündür. Davranış bozuklukları, saldırganlık sorunları kesinlikle biz veteriner hekimler tarafından tedavi edilebilir. Bu konuda sorun yaÅŸayan kiÅŸilerin mutlaka, veteriner hekim ve veteriner davranış uzmanlarından destek almaları gerekecektir.
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/659877-pitbull-neden-saldirir-saldirilarin-kaynagi-insan-mi/