Devrimin yürekli düşünürü; Ceyhun Atuf Kansu
Geçtiğimiz yıl doğumunun 100’üncü yıl dönümünü kutladığımız büyük edebiyatçı ve düşünürümüz Ceyhun Atuf Kansu’nun anısına son iki yıl içinde; Atatürk’ü, Kurtuluş Savaşı’nı, Cumhuriyet’i, Kemalizm’i, devrimciliği, halkçılığı, yurtseverliği anlattığı bir dizi kitap yayımlandı. Kitapların dördü Kansu’nun politik yazılarından oluşuyor, biri çocuk kitabı. Farklı tarihlerde, farklı dergi ve gazetelerde çıkmış, ama kitap olarak basılmamış yapıtlarını, oğlu gazeteci ve yazar Işık Kansu yayıma hazırladı.
/Archive/2021/1/23/122035321-ic1.jpg(Ceyhun Atuf Kansu, Cahit Külebi ve çocuklarla / Işık Kansu BelgeliÄŸi)Tarihin ve talihin güzel, anlamlı bir armaÄŸanı olsa gerek, 2019 yılı, büyük edebiyatçı ve düşünürümüz Ceyhun Atuf Kansu’nun 100. doÄŸum yıl dönümüydü. Bir diÄŸer ifadeyle Kansu, ömrünü adayacağı Cumhuriyet’in ilk adımının atıldığı, KurtuluÅŸ Savaşı’nın baÅŸladığı yıl, 1919’da doÄŸmuÅŸtu. Bu nedenle Cumhuriyet Kitapları ve Telgrafhane Yayınları’nca Kansu anısına bir dizi kitap yayımlandı.AYDIN BÄ°R DOKTORKansu soyadı, Cumhuriyetçilerin, Kuvayı Milliyecilerin, Kemalistlerin, yurtseverlerin, devrimcilerin iyi bildiÄŸi, saygı duyduÄŸu bir soyadı. Cumhuriyet’in temelinde emeÄŸi olan, Cumhuriyete kol kanat geren bir aile Kansu’lar. Ceyhun Atuf Kansu’dan baÅŸka, babası Nafi Atuf Kansu, Åževket Aziz Kansu, Mazhar Müfit Kansu, aÄŸabeyimiz ve ustamız Işık Kansu, ilk aklımıza gelenler…Ceyhun Atuf Kansu, Ä°stanbul’da doÄŸmuÅŸ. EÄŸitimci olan annesi Müfdale Hanım’ı küçük yaÅŸta yitirmiÅŸ. Erzurum Milletvekili olan babasıyla birlikte, 1921’de Ankara’ya gitmiÅŸ. Ankara Gazi Lisesi’nin ardından, Ä°stanbul Ãœniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirmiÅŸ. Ankara Numune Hastanesi’nde çocuk hastalıkları doktoru olmuÅŸ.Altındağ’da, gecekondu mahallesindeki çocuklara saÄŸlık hizmeti götürmüş. Turhal’a gidip, Åžeker Fabrikası’nın çocuk doktorluÄŸunu yapmış. 11 yıl sonra döndüğü Ankara’da, Etimesgut’taki Åžeker Fabrikası’nda doktorluÄŸa devam etmiÅŸ.Ä°lk ÅŸiirini lise öğrencisiyken yazan, ÅŸiirleri yanında denemeleri, öyküleri, çocuk kitaplarıyla da öne çıkan Kansu, çocuk doktorluÄŸuyla ilgili kitaplar da yazmış. Aramızdan ayrıldığı 1978 yılına dek, hem edebiyat ve fikir alanında çok sayıda ürün vermiÅŸ hem doktorluÄŸa devam etmiÅŸ hem de Ankara Radyosu’nda Atatürk, KurtuluÅŸ Savaşı ve Türkçe üzerine konuÅŸmalar yapmış./Archive/2021/1/23/122045321-ic2.jpg(FotoÄŸraf: Metin Atuf Kansu, Işık Kansu BelgeliÄŸi)KARÅžILIKSIZ VE SINIRSIZ HALK SEVGÄ°SÄ°Ceyhun Atuf Kansu’nun ÅŸiirlerinde, denemelerinde, çocuk kitaplarında, dil, kültür, sanat ve siyaset üzerine yazdıklarında en dikkat çeken unsur, karşılıksız ve sınırsız halk sevgisi. Atatürk’e, Türk Devrimi’ne, yurdumuza, ulusumuza duyduÄŸu sadakat. Katıksız Atatürkçülük. Ä°deolojik berraklık. Politik tutarlılık.59 yıllık ömrüne çok ve de çeÅŸitli yapıtlar sığdıran, çalışkan, üretken bir yazar Ceyhun Atuf Kansu. HekimliÄŸi de toplumcu ÅŸairliÄŸi, yazarlığı da. Åžiirleri, yazıları özellikle toplumun sorunlarına, halkın özlemlerine, KurtuluÅŸ Savaşı, Atatürk Devrimi ve Cumhuriyet’e, yurtseverlik, halkçılık ve bağımsızlığa odaklanıyor.Bu duyarlılık, ÅŸiirlerinin, yazılarının, kitaplarının adına da yansıyor: Yurdumdan, Bağımsızlık Gülü, Sakarya Meydan Savaşı, Devrimcinin Takvimi, Ya Bağımsızlık Ya Ölüm, Atatürk ve KurtuluÅŸ Savaşı, Cumhuriyet AÄŸacı bunlardan bazıları…/Archive/2021/1/23/122054868-ic3.jpgOÄžLU IÅžIK KANSU YAYIMA HAZIRLADISon iki yıl içinde Ceyhun Atuf Kansu’nun art arda beÅŸ kitabı çıktı. Kitapların dördü politik yazılarından oluÅŸuyor, biri çocuk kitabı. Kansu’nun farklı tarihlerde, farklı dergi ve gazetelerde çıkmış, ama kitap olarak basılmamış yapıtlarını, oÄŸlu Işık Kansu yayıma hazırladı.Yurdumuzu Åžen EdeceÄŸiz; incelemelerinden oluÅŸuyor. Alt baÅŸlığı, “Atatürkçülüğün El Kitabıâ€. Kansu’nun tümceleri yalın, açık. ÖrneÄŸin, “Sevgili Öğretmenim Atatürk†baÅŸlıklı ilk makalesi şöyle baÅŸlıyor: “Devrim önderleri, devlet kurucular, gerçek yurt yöneticileri bir öğretmene benzerler. Ä°nsanlığın devrimci tarihinin dersliÄŸinde ve kendi uluslarının yaÅŸama okulunda yeni bir ÅŸeyler öğretirler. Siyasal eylemlerini, öğretiyle besleyip doÄŸrularlarâ€./Archive/2021/1/23/122104727-kapakic4.jpg(Ceyhun Atuf Kansu, Ankara, Konur Sokak'taki evinin balkonunda / Işık Kansu BelgeliÄŸi)TUTARLI VE YÃœREKLÄ° DÜŞÜNÃœR“Kemalizmi Anlamakâ€, denemelerden oluÅŸuyor. Kitabın alt baÅŸlığı, içeriÄŸini ve ruhunu da anlatıyor. “Devrimcinin kan damarı, halkın yüreÄŸine baÄŸlıdırâ€. Kitap; ulusçu olmayan bir solculuÄŸun da, solcu olmayan bir ulusçuluÄŸun da ülkemizde baÅŸarı ÅŸansı olmadığını açık biçimde ortaya koyuyor.Cumhuriyetin kuruluÅŸ felsefesini, Kemalizm’in antiemperyalist, tam bağımsızlıkçı, ulusal egemenlikçi, halkçı, laik, devrimci özünü büyük bir kararlılık, tutarlılık ve yüreklilikle anlatıyor: “Kemalizm’in bağımsızlık birimi ulus, devrim birimi halktır. Atatürk; öncelikle bir devrimci, KurtuluÅŸ Savaşı devrimcisi, Orta ÇaÄŸ yıkıcısı, halk yönetimi devrimcisi, temel yapı devrimcisi, dünya devrimcisidirâ€./Archive/2021/1/23/122112024-ic5.jpg(Orhan Duru, Ä°lhan Berk, Turgut Uyar, Ceyhun Atuf Kansu, Bilge Karasu - 1965 / FotoÄŸraf: Muzaffer Erdost- Işık Kansu BelgeliÄŸi)KURTULUÅž SAVAÅžI VE KÖYLÃœLER“KurtuluÅŸ, Uyanış, Direniş†kitabı da denemelerden oluÅŸuyor ve çok önemli bir soruyla baÅŸlıyor: “KurtuluÅŸ Savaşı nedir?â€. KurtuluÅŸ Savaşı felsefesini, ilkelerini, koÅŸullarını anlatan Kansu; Atatürk ve Türk KurtuluÅŸ Savaşı’nı, “kurtuluÅŸ savaÅŸlarının babası†olarak tanımlıyor.En dikkat çeken makalelerden biri de; “Ulusal KurtuluÅŸ Savaşı ve Köylülerâ€. Åžu saptaması da çok önemli: “Ulusal kurtuluÅŸ savaÅŸlarının evrensel iki gerçeÄŸi vardır: Bu savaÅŸların vurucu, savaşçı gücü yurtsever aydınlarla birlikte, köylülerdir. Ve bu köylüler, bağımsızlıkla birlikte toplumsal bir deÄŸiÅŸim, gerçek bir kurtuluÅŸ adına savaÅŸmaktadırlarâ€.“Bağımsızlık Devrimcisi†kitabı, denemelerden oluÅŸuyor. Bölüm baÅŸlıkları; Devrimcilik, Bağımsızlık, Uygarlık, KurtuluÅŸ, UluslaÅŸma, Halkçılık. Ä°lk makalesinde KurtuluÅŸ Savaşı’nı anlatırken şöyle diyor Ceyhun Atuf Kansu: “İstanbul monarÅŸi, Ankara ulusun kurtuluÅŸu peÅŸindedir… Bu alanda iki kılıç gibi çatışmaktadırlar... Ä°stanbul Ankara’yı asi ilan ederken, Ankara Ä°stanbul’u tanımamış, yasa dışı, halk dışı ilan etmiÅŸtirâ€.“İyi Ä°nsan Mehmet Ali†ise sevimli, bilgilendirici bir çocuk kitabı. Harf karakteri büyük, resimli, kolay okunan, öğretici bir kitap. Ä°yi insan olmanın, dürüstlüğün, temiz yürekliliÄŸin, açık bilinç sahibi olmanın önemini, erdemini anlatıyor.Yurdumuzu Åžen EdeceÄŸiz / Ceyhun Atuf Kansu / Cumhuriyet Kitapları / 95 s. / 2020.Kemalizmi Anlamak / Ceyhun Atuf Kansu / Telgrafhane Yayınları / 155 s. / 2020.KurtuluÅŸ, Uyanış, DireniÅŸ / / Ceyhun Atuf Kansu / Telgrafhane Yayınları / 101 s. / 2019.Bağımsızlık Devrimcisi / / Ceyhun Atuf Kansu / Telgrafhane Yayınları / 265 s. / 2018.Ä°yi Ä°nsan Mehmet Ali / / Ceyhun Atuf Kansu / Cumhuriyet Kitapları / 48 s. / 2019.
Barış Doster
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/659973-devrimin-yurekli-dusunuru-ceyhun-atuf-kansu/