Onsuz 28 yıl: Uğur Mumcu kimdir?
Bombalı suikastla katledilen yazarımız Uğur Mumcu, ölümünün 28. yılında anılıyor. Türkiye'nin en önemli gazetecileri arasında yer alan ve ardından geçmişteki birçok olaya ışık tutan yazı ve kitap bırakan Uğur Mumcu kimdir?
Türkiye basın tarihinin en önemli isimlerinden, gazetemiz yazarı UÄŸur Mumcu, Ankara Karlı Sokak’taki evinin önünde otomobiline konan bombayla 24 Ocak 1993’te katledildi. Yazarımız UÄŸur Mumcu’ya suikast organizasyonunda yer alan isimlerin bazıları yakalandı, yargılandı ancak Mumcu’yu hayattan koparanların arkasında hangi güçlerin olduÄŸu bugüne kadar aydınlatılamadı. Türkiye’nin cesur kalemi UÄŸur Mumcu, bugün, katlediliÅŸinin 28. yılında Türkiye’nin dört bir tarafında anılıyor. AraÅŸtırmacı ve ilkeli gazeteciliÄŸin en önemli isimlerinden olan UÄŸur Mumcu kimdir? Ä°ÅŸte usta gazetecinin hayatı, gazetecilik anlayışı, geçmiÅŸe ve geleceÄŸe ışık tutan sözleri ve kitapları…UÄžUR MUMCU KÄ°MDÄ°R?Mumcu, 22 AÄŸustos 1942 tarihinde KırÅŸehir'de dört kardeÅŸin üçüncüsü olarak dünyaya geldi. Annesi Nadire Mumcu, babası Tapu Hakkı Åžinasi Bey idi. Ä°lkokulu Ankara Devrim Ä°lkokulunda ve ortaokulu Ankara Bahçelievler Deneme Lisesinde okuyan Mumcu, 1961'de baÅŸladığı Ankara Ãœniversitesi Hukuk Fakültesini 1965'te tamamladı. Henüz öğrenciyken 26 AÄŸustos 1962'de Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan "Türk Sosyalizmi" baÅŸlıklı makalesiyle Yunus Nadi Ödülü'nü alan Mumcu, 1963'te fakültede öğrenci derneÄŸi baÅŸkanı seçildi. 1969-1972 yılları arasında Ankara Ãœniversitesi Hukuk Fakültesinde Ä°dare Hukuku Profesörü Tahsin Bekir Balta'nın asistanı olarak çalıştı. AskerliÄŸini yapmaya hazırlandığı sırada 12 Mart döneminde bir yazısında kullandığı sözler nedeniyle gözaltına alındı. Mamak Askeri Cezaevinde bir yıla yakın kalan Mumcu, bu davadan dolayı 7 yıl hapse mahkum edildi. Karar Yargıtay tarafından bozuldu ve Mumcu serbest bırakıldı. Bu olaydan sonra askerliÄŸini AÄŸrı Patnos'ta yaptı.Yeni Ortam gazetesinde köşe yazarlığı yapan UÄŸur Mumcu, 1975'ten itibaren Cumhuriyet'te “Gözlem†baÅŸlıklı köşesinde düzenli olarak yazmaya baÅŸladı. Aynı zamanda Anka Ajansı’nda çalışmaktaydı. 1975 Mart’ında makalelerinden oluÅŸan Suçlular ve Güçlüler adlı kitabını yayınladı. Aynı yıl, Altan Öymen’le birlikte hazırladıkları, Süleyman Demirel’in yeÄŸeni Yahya Demirel’in hayalî mobilya ihracatını konu edinen, Mobilya Dosyası adlı kitabı yayınlandı. 1976’da Güldal Homan ile evlendi. Özgür adında bir oÄŸlu ve Özge adında da bir kızı oldu. 1977 yılından sonra sadece Cumhuriyet için yazmaya baÅŸladı ve Cumhuriyet’in kadrolu yazarı oldu. “Gözlem†baÅŸlıklı köşesinde 1991 yılının Kasım ayına kadar aralıksız olarak yazdı. 1977'de Sakıncalı Piyade ve Bir Pulsuz Dilekçe kitapları yayımlandı. Ertesi yıl, Sakıncalı Piyade adlı yapıtını Rutkay Aziz ile birlikte tiyatroya uyarladı. Oyunu Ankara Sanat Tiyatrosunda tam 700 kere sahneledi. 1978'de, ünlünün yaÅŸam öykülerini, siyasal geçmiÅŸlerini, bir güldürü zenginliÄŸiyle anlattığı kitabı “Büyüklerimiz†yayımlandı.Türkiye’de terör olaylarının artması nedeniyle 1979 yılında 12 Mart dönemi öncesi ve sonrası gençlik liderlerinin yaÅŸadıklarını kendi ağızlarından yansıttığı ve silahlı eylemlerle bir yere varılamayacağına dikkat çektiÄŸi kitabı Çıkmaz Sokak'ı yayımladı. 1982'de AÄŸca Dosyası, ardından Terörsüz Özgürlük adlı makale derlemesi yayımlandı. 1983 yılında AÄŸca ile cezaevinde röportaj yaptı. 1984 yılında Aziz Nesin öncülüğünde bir grup tarafından CumhurbaÅŸkanlığı ve TBMM BaÅŸkanlığına sunulan, ancak Kenan Evren’in imzalayanları “vatan hainliÄŸi†ile suçlayarak dava açtığı Aydınlar Dilekçesi’nin hazırlanmasına katıldı; 12 Eylül döneminde aydınlara yapılan iÅŸkenceyi anlatan Sakıncasız adlı oyunu yazdı; Papa-Mafya-AÄŸca kitabını yayımladı.1987'de araÅŸtırmacı gazetecilik açısından büyük bir baÅŸarı kabul edilen Rabıta ve 12 Eylül adlı kitapları; 1991'de en önemli araÅŸtırmalarından biri olan Kürt-Ä°slam Ayaklanması 1919-1925 yayımlandı. 1991 yılında Ä°lhan Selçuk ve yaklaşık seksen Cumhuriyet gazetesi çalışanı ile birlikte gazeteden ayrıldı. Bir süre iÅŸsiz kaldı. 1 Åžubat – 3 Mayıs 1992 tarihleri arasında Milliyet gazetesinde yazan Mumcu, Cumhuriyet gazetesindeki yönetim deÄŸiÅŸikliÄŸi üzerine 7 Mayıs 1992’de Cumhuriyet’e döndü.KATLEDÄ°LMESÄ°NE SEBEP OLAN YAZIMumcu, 7 Ocak 1993 tarihinde “Mossad ve Barzani†isimli bir yazı yazdı. Ve yazısında ÅŸu ifadelere yer verdi: “Kürtler sömürgeciliÄŸe karşı bağımsızlık savaşı yapıyorlarsa ne iÅŸi var CIA ve MOSSAD’ın Kürtler arasında?†“Yoksa CIA ve MOSSAD, anti-emperyalist savaÅŸ veriyorlar da dünya bu savaşın farkında deÄŸil mi?â€Ã–ldürülmeden 16 gün önce, Cumhuriyet’te yayımlanan 8 Ocak 1993 tarihli “Ültimatom†baÅŸlıklı yazısında ise yakında yayınlayacağı kitabında istihbarat örgütleri ile Kürt milliyetçileri arasındaki baÄŸlantıları açıklayacağını yazmıştı.UÄŸur Mumcu, 24 Ocak 1993’te Ankara Karlı Sokak’taki evinin önünde otomobiline konan bombayla katledildi. Suikastı; Ä°slami Hareket, Ä°BDA-C, Hizbullah gibi örgütler üstlendi. Suikastın arkasında Mossad'ın ve kontrgerillanın olduÄŸu da iddia edildi. Suikastın failleri yakalanamadı.MUMCU’NUN GAZETECÄ°LÄ°K TANIMIGazeteciliÄŸi sadece Türkiye’de deÄŸil dünyada da yalnızca bilgiye deÄŸil aynı zamanda etik bir zemine oturtan UÄŸur Mumcu, gazeteciliÄŸi şöyle tanımlıyordu:“Gazeteci, haber ve bilgi kaynağına en çabuk ulaÅŸan ve bu kaynaklardan edindiÄŸi bilgi ve haberleri okurlara sunan insan demektir. Gazetecinin bu görevini yapabilmesi için habere, olaya, olguya, belgeye ve bilgiye dayalı yazılar yazması gerekir. Bunun için de gazetecinin güvenilir kiÅŸi olması zorunludur. Sır saklayan, haber ve bilgi kaynağını gizlemesini bilen, gerektiÄŸinde hükümetlere ve güç odaklarına karşı savaÅŸmayı göze alan insan, gazetecidir."(Milliyet, 3 Mayıs 1992)UÄžUR MUMCU’NUN KÄ°TAPLARIMobilya Dosyası (1975)Suçlular ve Güçlüler (1975)Sakıncalı Piyade (1977)Bir Pulsuz Dilekçe (1977)Büyüklerimiz (1978)Çıkmaz Sokak (1979)Rabıta (1979)Tüfek Ä°cad Oldu (1980)Silah Kaçakçılığı ve Terör (1981)Söz Meclisten İçeri (1981)AÄŸca Dosyası (1982)Terörsüz Özgürlük (1982)Papa-Mafya-AÄŸca (1984)Sakıncasız (1984)Devrimci ve Demokrat (1985)Liberal Çiftlik (1985)Aybar ile SöyleÅŸi (1986)12 Eylül Adaleti (1987)Ä°nkılap Mektupları (1987)Bir Uzun Yürüyüş (1988)Tarikat-Siyaset-Ticaret (1988)40'ların Cadı Kazanı (1990)Kâzım Karabekir Anlatıyor (1990)Kürt Ä°slam Ayaklanması 1919-1925 (1991)Gazi PaÅŸa'ya Suikast (1992)Kürt Dosyası (1993)Katiller Demokrasisi (1997)Saklı Devletin Güncesi "Çatlı vs." (1997)Gazetecilik (1998)Polemikler (1998)Uyan Gazi Kemal (1998)Bu Düzen Böyle mi Gidecek? (1999)Söze Nereden BaÅŸlasam (1999)Bomba Davası ve Ä°laç Dosyası (2000)Unutmayalım, Unutturmayalım (2003)EÄŸilmeden Bükülmeden (2004)Kır Çiçekleri (2004)Türk Memet Nöbete (2004)Dost Yüzlerde Zaman (2005)Çocuklar İçin (2009)Ä°sterler ki Susalım (2011)Beyaz Melek (2011)UÄžUR MUMCU HAKKINDA BESTELENEN ÅžARKILARUÄŸur'lar Olsun - Selda BaÄŸcanYiÄŸidim Aslanım- Zülfü LivaneliUÄžUR MUMCU’NUN UNUTULMAYAN SÖZLERÄ°"Ben Atatürkçüyüm.... Ben, cumhuriyetçiyim... Ben lâikim... Ben antiemperyalistim... Ben tam bağımsız Türkiye'den yanayım... Ben insan hakları savunucuyum... Ben, terörün karşısındayım... Ben, yobazların, hırsızların, vurguncuların, çıkarcıların düşmanıyım. Dün sabaha deÄŸin, araÅŸtırarak yazdığım hiçbir konuyu yalanlayamadınız. Öyleyse vurun, parçalayın, her parçamdan benim gibiler beni aÅŸacaklar doÄŸacaktır."“İmam-hatip liselerini bitirenler neden ilahiyat fakülteleri ve Ä°slam enstitülerine gitmiyorlar da ille de kaymakam, vali, savcı, yargıç ve subay olmak istiyorlar? Bu uzun vadeli eÄŸitim ve bürokratik yerleÅŸim projesini kimler planlıyor? ""Cemaatlere, tarikatlara giren çocuklar 30 sene sonra general olacaklar cumhuriyete karşı ayaklanacaklar.""Gerçekte vicdan özgürlüğü, gerçekte demokrasi laik toplumda meydana gelir. Çünkü anti-laik toplumda dince kutsal sayılan kavramlar, siyasal amaçlar için her gün sömürülür. ya da Türkiye'de olduÄŸu gibi Arap sermayesi tarafından Türkiye'de kurulan banka sistemlerinde olduÄŸu gibi mali çıkarlar açısından sömürülür. Bu bir sömürüdür. Mustafa Kemal de dinin gerçek yerine oturtulması, Allah ile kul arasında bir kutsal duygu olarak korunması amacıyla laikliÄŸi getirmiÅŸtir. Ä°ngiliz emperyalizminin, Arap kapitülasyonunun aracı olmaması ve siyasi sömürü aracı olmaması için. ""Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunamaz.""Milliyetçilik, 'vatan, millet, Sakarya, kan, ırk, bayrak' edebiyatı mıdır, yoksa ulusun çıkarlarını, onurunu herkese karşı savunmak; yani tam bağımsızlık mıdır? Ãœlkenin onuru ayaklar altında çiÄŸnenirken, 'vatan, millet, bayrak' edebiyatını yani milliyetçiliÄŸi sadece kitleleri uyutmak, kandırmak için kullanıp aslında bütün bu deÄŸerleri salt kendi siyasal ya da bireysel-sınıfsal çıkarları için kullanmak milliyetçilikse, bunun karşıtı nedir?"Biz siyaset bakımından karşıtlarımıza özgürlük tanımazsak birer gizli faÅŸistiz demektir.""Bir kiÅŸiye yapılan haksızlık tüm topluma karşı iÅŸlenmiÅŸ bir suçtur. Susanlar da bu insanlık suçlarına katılmış olur.""Bu masum insanlar Yahudi de olur, Arap da, Hristiyan da. Ölenlerde ırk, din ayrımı yapılmaz. Ölen insandır.""Bir gün mezarlarımızda güller açacak ey halkım unutma bizi... Bir gün sesimiz hepinizin kulaklarında yankılanacak ey halkım unutma bizi..."“Anneler ve babalar, çocuklarını sokak ortalarında eÅŸkiya çetelerince öldürülsünler diye yetiÅŸtirmediler. Bir gün bunların hesabı sorulacaktır. Devlet koltuklarına dayanarak kabadayılık yapanları, sanık sandalyesinde göreceÄŸiz bir gün.â€
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/660104-onsuz-28-yil-ugur-mumcu-kimdir/