Insomnia böceklerde de görüldü: Arılar ve sinekler geceleri uyuyamıyor
Bilim insanları, mahsulleri haşerelerden korumak için sıkça kullanılan bir pestisitin, arılarla sineklerin uykusunu kaçırdığını ve uyuma düzenlerini bozduğunu tespit etti. Uykusuzluk çeken arıların gündüz daha çok uyuyup gece daha çok hareket ettiği, bu yüzden yiyecek arama ve hareket kabiliyetinin azaldığı ortaya çıktı.
/Archive/2021/1/24/175959367-marc-schulte-evyv305efcc-unsplash.jpgBombus arıları üzerinde yapılan araÅŸtırmada neonikotinoid adlı pestisit, hayvanların yaban hayatında maruz kalabileceÄŸi miktar kadar kullanıldı. Bilim insanları, pestisitin arıların davranışları üzerindeki etkisini ve yiyecek arama bölgelerindeki hareketlerini inceledi.VÃœCUT SAATLERÄ°NÄ° BOZUYORIndependent Türkçe'nin aktardığına göre, araÅŸtırmanın baÅŸyazarı Kiah Tasman, pestisitin arıların vücut saatini bozduÄŸunu belirterek ÅŸunları söyledi:“Bombus arıları çok daha az yiyecek arıyor ve bunun çoÄŸu geceleri gerçekleÅŸiyor. Gündüz daha çok uyuyor.â€Tasman, arıların yiyecek arama güdüsünün de azaldığını söyleyerek bu durumun ciddi sonuçlar doÄŸurabileceÄŸine iÅŸaret etti.BÄ°RÇOK BÄ°TKÄ° ARILARA Ä°HTÄ°YAÇ DUYUYOR/Archive/2021/1/24/180112835-maxence-werp-gm8ryr7biwc-unsplash.jpgCNN International'ın haberine göre, insanların karnını doyurduÄŸu ve hayvanların beslendiÄŸi birçok bitki, çoÄŸalmak için arılar gibi polen taşıyıcılarına ihtiyaç duyuyor. Dünya DoÄŸayı Koruma Vakfı, yabani bitkilerin yaklaşık yüzde 90’nın ve baÅŸlıca mahsullerin yüzde 75’inin hayvanların gerçekleÅŸtirdiÄŸi polenleÅŸmeye baÄŸlı olduÄŸunu söylüyor.Arılar bunun büyük kısmını üstleniyor. Zira ABD Tarım Bakanlığı’na göre, çoÄŸunluÄŸunu bal arılarının meydana getirdiÄŸi polen taşıyıcılar, insanların aldığı her üç ısırıktan birini saÄŸlıyor.POLEN TAÅžIYICILAR TEHLÄ°KE ALTINDA/Archive/2021/1/24/175459025-maxime-gilbert-v8jnzmr3wrm-unsplash.jpgÖte yandan, polen taşıyıcılar fazla pestisit kullanımı, habitat kaybı, iklim krizi ve parazitler sebebiyle tehdit altında. ÖrneÄŸin Avrupa ve Amerika’da bombus arısı tespit etme ihtimali geçen yüzyıldan bu yana yüzde 30’dan fazla azalmış durumda.Tasman, arıların artık epey halsiz olduÄŸu ve dışarı daha az sıklıkta çıktığı konusunda uyardı ve şöyle devam etti:"Arılar dışarı çıkmayı baÅŸarıp yiyecek aradıklarındaysa çiçekler hazır olmuyor. Bu, koloninin büyümesi ve çoÄŸalması için ihtiyaç duyduÄŸu yiyecekleri toplamadaki baÅŸarısını büyük ölçüde azaltıyor."HAFIZALARINI DA MAHVEDÄ°YORBilim insanları, pestisitin arıların hafızasını da mahvettiÄŸini belirtti. AraÅŸtırmada imzası bulunanlardan Dr. James Hodge şöyle konuÅŸtu:"Saati söyleyebilmek, ne zaman uyanacağını ve yiyecek arayacağını bilmek için önemli. Ä°laçlı böcekler uyuyamıyormuÅŸ gibiydi. Ä°yi uykunun insanlarda olduÄŸu gibi böcekler için de saÄŸlıklı olmak ve kalıcı anılar oluÅŸturmak için önem arz ettiÄŸini biliyoruz."INSOMNIAYA YOL AÇIYOR/Archive/2021/1/24/180145507-kevin-grieve-o9ficv2hkpm-unsplash.jpgAraÅŸtırma ekibi, meyve sinekleri üzerinde de benzer bir araÅŸtırma yaptı. Neonikotinoide maruz kalmış sineklerin hareketlerini kızılötesi ışınlar kullanarak izledi.Bulgular, pestisitin vücut saatini kontrol eden yani uykunun ve harekete geçmenin ne zaman meydana geleceÄŸine karar veren hücreleri etkilediÄŸini gösterdi. “Arıların ve sineklerin beyinlerinde benzer yapılar var†diyen araÅŸtırma ekibinden Dr. Sean Rands'e göre bu durum, pestisitin arılarda insomniaya yol açtığını ve yiyeceklerin yerini öğrenmesini engellediÄŸini gösteriyor.“Görünüşe göre pestisit, bu hücreleri gündüz saatinde donduruyor. Bu yüzden vücut gündüz mü gece mi olduÄŸunu bilmiyor†ifadeleri kullanan Tasman ise sineklerde meydana gelen mekanizmanın arılarda da yaÅŸanmasının çok muhtemel olduÄŸunu ekledi.
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/660236-insomnia-boceklerde-de-goruldu-arilar-ve-sinekler-geceleri-uyuyamiyor/