Sağlık habercilerinden aşı haberi uyarısı
Eğitim ve Sağlık Muhabirleri Derneği (ESAM) Yönetim Kurulu, son aylarda gündemde olan Covid aşılarıyla ilgili hazırlanan haberler hakkında bir açıklama yaparak, yanlış bilgi ve komplo teorilerinin medya aracılığıyla toplumun geniş kesimlerine ulaşmasının halk sağlığı açısından tehdit oluşturduğuna dikkat çekti.
Uzman saÄŸlık habercilerinin üye olduÄŸu ESAM Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, tüm dünyada milyonlarca ölüme neden olan salgınla mücadelede herkese sorumluluk düştüğü anımsatılarak, “Salgın boyunca uzmanların da sıkça dikkat çektiÄŸi gibi yanlış bilgi, virüsün ve salgının kendisinden çok daha öldürücü olabiliyor. Konunun uzmanları ve meslek örgütleri daha ilk günlerden itibaren sadece virüsle deÄŸil, yanlış, çarpıtılmış ya da eksik bilgilerle de mücadele ettiklerini ifade etti. Salgın, uzman muhabirliÄŸin önemini ve gerekliliÄŸini bir kez daha ortaya koydu. Bu süreçte gündemimize giren ve bilgi kirliliÄŸi olarak tanımlanan ‘infodemi’den (gereÄŸinden fazla ve asılsız bilgiye maruz kalınması) uzak, bilime dayalı ve objektif habercilik, bugünlerde her zamankinden daha da önemli. BilindiÄŸi gibi yanlış bilgi ve komplo teorilerinin medya aracılığıyla toplumun geniÅŸ kesimlerine ulaÅŸması, halk saÄŸlığı açısından tehdit oluÅŸturuyor†denildi. Son dönemde salgını tüm dünyada yavaÅŸlatacak önemli adımlardan biri olan aşılamayı baltalayabilecek, önünü kesebilecek yanlış haberler ve yorumlara sıkça rastlandığı kaydedilerek, aşı haberleri yaparken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şöyle sıralandı: HALK SAÄžLIÄžI ÖNCELENMELÄ°: Aşıların her yıl milyonlarca kiÅŸinin hayatını kurtardığı bilgisi pek çok haberde hatırlatılarak topluma verilecek mesajlarda halk saÄŸlığı öncelenmelidir. Aşının amacının toplumsal fayda saÄŸlamak olduÄŸu vurgulanmalı, bu odaktan kopmadan haber verilmelidir.UZMAN BÄ°LÄ°M Ä°NSANLARI SEÇİLMELÄ°: Yapılan haberlerde abartıya kaçmadan, paniÄŸe sevk edilecek söylemler yerine saÄŸduyulu mesajlar vermeye özen gösterilmeli. Gazete ve TV’lerde, internette haber kaynağı olarak uzmanlık dernekleri ve konuyla ilgili uzmanlık alanına sahip bilim insanları tercih edilmelidir.ASILSIZ BÄ°LGÄ°LERE YER VERÄ°LMEMELÄ°: Aşıyla ilgili haberlerde doÄŸru kaynaklardan doÄŸrulatılmayan, asılsız bilgilere yer verilmemeli. Tartışmalı durumlarda ulusal ve uluslararası kurumların onay veya herhangi bir açıklaması olup olmadığına bakılmalı, gerekirse yetkili kurumlardan görüş alınmalıdır.YAN ETKÄ°LERLE Ä°LGÄ°LÄ° YARGI İÇEREN Ä°FADEDE BULUNULMAMALI: Özellikle son günlerde “Aşıda yan etkiye baÄŸlı ölümâ€, “Aşıda kötü haberâ€Â baÅŸlıklarının kamuoyunda paniÄŸe neden olabildiÄŸi bir gerçektir. Bu tip baÅŸlıkların aşı tereddüdü yaÅŸayan kiÅŸilerin korkularını artırdığı ve aşı karşıtlığı propagandası yapan kimi kesimlere hizmet ettiÄŸi aÅŸikardır. Yan etki ve özellikle aşıyla iliÅŸkilendirilen ölüm gibi şüpheli durumlarda, ilgili bilimsel kurulların inceleme yaptığı mutlaka belirtilmeli, haber baÅŸlığında yargı içeren ifadeler bulunmamalıdır.AÅžILARIN HANGÄ° FAZDA OLDUÄžU BELÄ°RTÄ°LMELÄ°, GEREKSÄ°Z UMUT VERÄ°LMEMELÄ°: Yeni geliÅŸtirilen aşı çalışmaları ile ilgili haberlerde çalışmanın hangi aÅŸamada (fazda) olduÄŸu mutlaka belirtilmeli, gerektiÄŸi takdirde kaç kiÅŸide denendiÄŸi vb detaylar yazılmalı, haberde gereksiz umut verilmemelidir. SANSASYONEL TANIMLAMALAR YAPILMAMALI: Haber baÅŸlıklarında içerikte yer almayan, ilgisiz ve sansasyonel tanımlamalardan uzak durulmalı. Yayımlanan haberin sorumluluÄŸunun sadece yazan habercide deÄŸil, baÅŸlık ve içeriÄŸe müdahale eden yazı iÅŸleri kadrosunda da olduÄŸu unutulmamalıdır.DIÅž HABERLERDEN GELEN AÅžI HABERLERÄ° DE GÃœVENÄ°LÄ°R KAYNAKLARDAN ALINMALI: Dış haberlerden ve yabancı ajanslardan geçilen haberlerin güvenilir kaynaklardan alınmasına özen gösterilmelidir. GerektiÄŸinde uzman Türk bilim insanlarından da konu doÄŸrulatılmalı.AÅžININ ALTERNATÄ°FÄ° BÄ°R MADDE BULUNMADIÄžI BÄ°LÄ°NMELÄ°: Aşı karşıtları tarafından aşıya alternatif veya hastalıktan korunma amaçlı olduÄŸu belirtilen ve “koronaya karşı doÄŸal reçete†baÅŸlığıyla sunulabilen bilgilere şüpheyle yaklaÅŸmalı, toplumsal bağışıklık için aşının alternatifi herhangi bir madde veya tarifin bulunmadığı bilinmelidir. AÅžI HABERLERÄ° ÃœLKELERÄ°N ADIYLA DEĞİL, BÄ°LÄ°MSEL VERÄ°LERLE YAZILMALI: Aşılar, onları geliÅŸtiren ülkelerin adıyla karşılaÅŸtırılmamalı, belli bir ülke adıyla ötekileÅŸtirilmemeli, aşı haberleri eldeki mevcut bilimsel verilerin çerçevesinden çıkmayacak ÅŸekilde kelimeleri özenle seçilerek yazılmalıdır.GEREKSÄ°Z TIBBÄ° DEYÄ°MLERDEN KAÇINILMALI: Aşı haberlerinde gereksiz tıbbi deyimlerden kaçınılmalı, kamuoyuyla paylaşılan bilgilerin yalın bir dille, açık ve anlaşılır verildiÄŸinden emin olunmalıdır.AÅžI GELÄ°ÅžTÄ°RME SÃœREÇLERÄ° HATIRLATILMALI: Aşı geliÅŸtirme çalışmalarının normal ÅŸartlar altında yıllarca sürdüğü bilinerek, salgın aşılarının kısa sürede geliÅŸtirilmesinin istisnai bir durum olduÄŸu önemli bir detay olarak akılda tutulmalı, zaman zaman haberlerde hatırlatılmalıdır.BÄ°LÄ°MSEL KANITA DAYANMAYAN KÖŞE YAZILARI CÄ°DDÄ°YE ALINMAMALI: Köşe yazılarının sıklıkla kiÅŸisel yoruma dayandığı unutulmamalı, aşı karşıtlarının ve komplo teorisyenlerinin argümanlarına hizmet edecek bilim dışı söylemler içeren makaleler ciddiye alınmamalı. Bilimsel kanıta dayanmayan makaleler tekrar haber yapılmamalıdır.AÅžI FÄ°RMALARINA DAYALI HABER YAPILMAMALI: Aşı vazgeçilmez olsa da aşıyla ilgili haberlerde aşı firmalarının tek taraflı açıklamalarına yer verilmemeli. Mutlaka konuyla ilgili bilim insanlarından ve uzmanlık derneklerinden görüş alınarak kamu yararı korunmalı.
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/660881-saglik-habercilerinden-asi-haberi-uyarisi/