Uyar ve Eminağaoğlu anayasa tartışmalarını yorumladı: Hedef ilk 4 madde
İktidarın yeni anayasa çağrısıyla yeniden gündeme getirilen “1921 Anayasası ve Birinci Meclis ruhunun yeni anayasada olması†gerektiği görüşü tartışma yarattı.
Tarihçi Prof. Dr. Hakkı Uyar, tartışmaların ideolojik yönüne de dikkat çekerek “Birinci Meclis bir ülkeyi kurtarma koalisyonuydu. Bizim için milat 1923 Cumhuriyet Devrimi ve laikliktir. Bunun gerisine düşmemek gerekir†ifadelerini kullandı. Hukukçu Ömer Faruk EminaÄŸaoÄŸlu ise 1921 Anayasası’nın, geçici anayasa olduÄŸuna iÅŸaret ederek “1921 ısrarı, anayasanın ilk dört maddesindeki zırhı delmek için de bu yolu kullanmak demek†dedi.CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan’ın yeni anayasa çaÄŸrısıyla birlikte 1921 Anayasası yeniden gündeme geldi. Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, “1921 Anayasası’nın ruhuyla, Cumhuriyetimiz ikinci yüzyılına girerken yeni bir toplumsal sözleÅŸmeyi yine Gazi Meclisimizin, milletimizin iradesiyle yeni anayasayla taçlanacağına olan inancımız tamdır†dedi. HDP EÅŸ Genel BaÅŸkanı Mithat Sancar ise 1921 Anayasası’nın ilham kaynağı olarak deÄŸerlendirilebileceÄŸini belirterek “Bu anayasanın iki temel özelliÄŸi var: Çok güçlü parlamento, çok güçlü yerel yönetim sistemi†ifadelerini kullandı. SP Genel BaÅŸkanı Temel KaramollaoÄŸlu da “Yeni anayasa için 1921 ruhu ortaya konacaksa, Birinci Meclis’in ruhu Türkiye’de tekrar diriltilmelidir†diye konuÅŸtu. Tarihçi Prof. Dr. Hakkı Uyar ve eski Yargıçlar ve Savcılar BirliÄŸi (YARSAV) BaÅŸkanı Ömer Faruk EminaÄŸaoÄŸlu, tartışmaları Cumhuriyet’e deÄŸerlendirdi. ‘AÅžMA STRATEJÄ°Sİ’Prof. Dr. Uyar, Birinci Meclis’i, bir “ülkeyi kurtarma koalisyonu†olarak nitelendirirken, Birinci Meclis’in, Meclis hükümeti sistemi ile yasama, yürütme ve dolaylı olarak yargıyı üzerine aldığını anımsattı. AKP’nin, bu noktadan hareketle kuvvetler birliÄŸi vurgusu yapabileceÄŸini belirten Uyar, “Duruma; kuvvetler birliÄŸi eleÅŸtirilerini ‘Cumhuriyetin ilk yıllarındaki gibi yapıyoruz’ diyerek ‘aÅŸma stratejisi’ olarak bakabiliriz†dedi. Birinci Meclis’in, kuvvetler birliÄŸi sistemini bilinçli olarak seçtiÄŸini ve tarihin bunu zorunlu kıldığını aktaran Uyar, “100 yıl önce sistemin merkezinde Meclis vardı, mevcut sistemin merkezinde Meclis yoktur†ifadelerini kullandı. Sancar’ın, açıklamalarında “güçlü yerel yönetim†vurgusu yapmasını, 1921 Anayasası ile öngörülen “vilayet şûraları†üzerinden “özerklik çıkarma çabası†olarak nitelendiren Uyar, “Bu boÅŸuna bir çabadır. Milat 1923 Cumhuriyet Devrimi ve laikliktir†dedi.‘ZIRH KALDIRILMAK Ä°STENÄ°YOR’EminaÄŸaolu ise 1921 Anayasası’nın, yazıldığı anda Cumhuriyet, ulus devlet, millet ve laiklik gibi kavramların henüz geçerli olmadığını anımsattı. 1921 Anayasası’nın ömrünü doldurduÄŸunu belirten EminaÄŸaoÄŸlu, “1921 Anayasası’nın yazıldığı döneme dönmenin, Cumhuriyet öncesine dönmek anlamını taşır. 1921 Anayasası’nın esas alınması yolundaki beyanlar, anayasanın deÄŸiÅŸtirilemez nitelikteki ilk dört maddesinin tartışmaya açılması, kâğıt üzerinde bırakılması iradesini öne çıkarmaktadır. 1921 ısrarı, anayasanın ilk dört maddesindeki zırhı kaldırmak, o zırhı delmek için de bu yolu kullanmak demek†dedi.Â
Sefa Uyar
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/664581-uyar-ve-eminagaoglu-anayasa-tartismalarini-yorumladi-hedef-ilk-4-madde/