TTB üyesi Doç. Dr. Yavuz: 'Zorlu bir dönem bizi bekliyor'
Türkiye'de de can almaya devam eden koronavirüsle ilgili 'Zorlu bir dönem bizi bekliyor' diyen Türk Tabipleri Birliği (TTB) Covid-19 İzleme Kurulu Üyesi ve Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık, “Kalabalık kongre, cenaze ve toplantı manzaraları, toplumun salgın yönetimine güvensizliğini ve kaygılarını derinleştirdiğine†dikkat çekiyor. Covid-19 aşısı uygulananların oranının toplumun sadece yüzde 3’ünü oluşturduğunu belirten Yavuz, “Aşılamada daha çok yolumuz var†diyor.
Türk Tabipleri BirliÄŸi (TTB) Covid-19 Ä°zleme Kurulu Ãœyesi ve Halk SaÄŸlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz, BirGün’ün sorularını yanıtladı. Doç. Dr. Yavuz, hem salgınla geçen bir yılı deÄŸerlendirdi hem de bugünkü tabloyu. Pandemiyle mücadelede geride kalan bir yılı nasıl deÄŸerlendirirsiniz?Salgının seyri konusunda net bir deÄŸerlendirme yapamıyoruz. Çünkü “veriler†sorunlu. Belirsizliklerle dolu bir süreç yaÅŸandı. AğırlaÅŸan sosyoekonomik sorunlara ve derinleÅŸen eÅŸitsizliklere yeterli düzeyde yanıt verilemedi. Salgının sınıfsal karakteri daha da belirgin hale geldi, yoksulluk ve eÅŸitsizlik derinleÅŸti. Sonbahardaki sert yükseliÅŸ ve sonrasında gelen mutasyon tehdidi bizi yeni bir riskli döneme soktu. Aşılamada iÅŸler söylendiÄŸi gibi gitmedi ve gitmiyor. Bu bir yıl içerisinde salgını tam anlamıyla sönümlendiremedik. Birçok baÅŸlıkta sorunlarla dolu bir salgın yönetimi dönemi geçirildi. Süreci “Pandeminin Düşürdüğü Maskeler COVID-19 Salgınının Muhasebesi†baÅŸlıkla kitapta yer verdiÄŸimiz üç sözcükle şöyle tanımlayabiliriz: Belirsizlik, tükeniÅŸ ve fırtına.Peki, yeni normalleÅŸme dönemini nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz? Ä°llerin kategoriye ayrılması doÄŸru bir yöntem mi?Bulaşıcılığı ve salgının yayılımını kontrol altına alabilmek için salgının yaygınlığına göre farklı düzeylerde toplumsal hareketlerin kısıtlanması gerekiyor.TTB raporlarında salgının ikinci ayından itibaren izlenecek stratejinin önemi vurgulanmıştı ve üç önemli nokta ve ilkenin altı çizilmiÅŸti. Bu noktalar, pandeminin ülkeye yayılımını önlemek, yavaÅŸlatmak veya sınırlamak, vaka ve ölüm sayısını azaltmak, ülkede altyapının sürdürülmesini saÄŸlamak, ekonomiye ve toplumun iÅŸleyiÅŸine etkisini azaltmak olarak özetlenebilir.Yapılan sınıflamaya göre ülke nüfusunun ancak yüzde 12'si düşük risk grubunda, yüzde 33’ü orta, yüzde 41’i yüksek, yüzde 14’ü de çok yüksek risk grubunda. Yani nüfusumuzun yarıdan fazlası yüksek ve çok yüksek risk grubundayken “normalleÅŸiyoruz.â€Dünya normalleÅŸme adımlarını nasıl atıyor?Salgının başından bu yana hangi önlem ne kadar etkili, önlemleri ne zaman alalım, kısıtlamaların kapsamı nasıl olsun ve nasıl gevÅŸetelim sorularına yanıt aranıyor. Ãœlkeler de aÅŸamalı açılma planları yapmaya ve bu planı bölgesel ve yerel düzeyden baÅŸlayarak uygulamaya çalışıyorlar. Gerek Avrupa’da gerekse de ABD’de belirli kriter üzerinden bu tür sınıflandırmaların oluÅŸturulduÄŸunu görüyoruz. Özellikle okulların açılması sürecinde toplumsal yayılım düzeyini belirlemek amacıyla bu tür sınıflandırmaların kullanıldığını gördük. Hem bu kriterler hem de uygulamalar ülkeden ülkeye deÄŸiÅŸkenlik gösteriyor. Bölgesel düzeyde, eyaletler, iller düzeyinde hatta ülkeler düzeyinde de kullanılabiliyor.Vaka sayıları nasıl düşürülebilir?Ä°ller arasında geçiÅŸkenlik olduÄŸu sürece hele hele mutant varyantların hızla yaygınlaÅŸtığı bir dönemde vaka sayılarının azalması zor görünüyor. Açılma süreci olmasaydı da mutant varyantlar nedeniyle bir artış eÄŸilimi vardı, açılma bu artış eÄŸilimini daha yüksek bir aÅŸamaya taşıyabilir. Bu aÅŸamada özellikle mutant varyantların yayılımı düşünülerek test stratejisini gözden geçirerek, aşılama çalışmalarını yoÄŸunlaÅŸtırmak, izolasyon ve temaslı takibini etkinleÅŸtirmek, ev dışı izolasyon olanakları saÄŸlamak ve yaygınlaÅŸtırmak, mutant varyantların aşı üzerindeki etkilerini belirlemek, izolasyon, karantina ve temaslı takiplerini sürdürmek, ekonomik ve sosyal destekleri artırmak ve toplumsal uyumu iyileÅŸtirmek gerekiyor. Ancak kongrelerden ve kalabalık cenaze toplantı vb. manzaralardan etkilenen toplumun yorgunluÄŸu ve salgın yönetimine güvensizliÄŸi, kaygıları derinleÅŸiyor.Vaka sayısı hızla artarken test sayıları düşüyor. Bu durumu nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz?Toplam vakaların açıklanmaya baÅŸlandığı 25 Kasım’da 28 bin vaka tespit edilmiÅŸti ve 164 bin test yapılmıştı. Aralık ayının ortasından sonra bazı günlerde test sayıları 200 bini üstüne çıkmıştı, ancak Ocak ayının sonuna doÄŸru test sayıları azalmaya baÅŸladı. ÖrneÄŸin 27 Ocak-2 Åžubat hastası günlük ortalama 154 bine düştü günlük ortalama, vaka sayısı da 6 bine indi. Ancak bu haftadan sonra test sayı ortalamaları azalmaya devam ederken ortalama vaka sayısı artmaya baÅŸladı. Son olarak 24 Åžubat-2 Mart haftasında günlük test ortalaması 122 bin civarında ortalama vaka sayısı ise 9 bin 669 oldu. Test sayısının azalmasına iliÅŸkin nedenleri testlerin ayrıntıları açıklanmadığı için tam olarak bilmiyoruz.ZORLU BÄ°R DÖNEM BÄ°ZÄ° BEKLÄ°YOR Aşılama hızına dair ne söylersiniz?Ocak ayının ortasında aşılamaya baÅŸladık. Tek doz aşı yapılan kiÅŸi sayısı açısından kötü durumda deÄŸiliz ancak aşı teminindeki gecikme daha iyi olabilecekken yavaÅŸ ilerlememize neden oluyor. Bu arada dünya genelinde de bir aşı sorunu olduÄŸunu unutmamak gerekiyor. Aşı üretiminin ve aşı üretimi konusunda altyapı ve teknolojinin hayati önemde olduÄŸunu, kapattığımız köklü enstitünün yerini dolduramadığımızı bir kez daha görmüş olduk. Toplumun iki doz aşısını tamamlayabildiÄŸimiz kesimi yüzde 3 civarında, daha çok yolumuz var. Varyant mutantların aşı etkisini nasıl deÄŸiÅŸtireceÄŸi de henüz netleÅŸen bir manzara oluÅŸturmuyor. Zorlu bir dönem olacak.Sinovac aşısına iliÅŸkin görüşünüz ne? Aşılamayı tek bir aşı üzerinden yürütmek doÄŸru mu?Etkili ve güvenli olduÄŸu kanıtlanan her aşıya gereksinimimiz var. Bu nedenle de aşıyı hangi ÅŸirketin ürettiÄŸinden bağımsız olarak aşının etkili ve güvenli olması önemli. Ãœlkemizde kullanılan inaktif aşının farklı ülkelerde yapılan faz çalışmalarında farklı sonuçlar açıklandı. Bu aşının faz-3 çalışma sonuçları da henüz bir bilimsel dergide yayımlanmadı. Bu yayın yapıldığında aşı ile ilgili bilimsel verileri daha net olarak göreceÄŸiz. Ancak yapılan açıklamalarda aşının ölümleri ve ağır hastalanmayı önlemedeki baÅŸarısı önemli bir avantaj. KoruyuculuÄŸu konusunda farklı rakamlar açıklandı, bu da ülkelerde yürütülen çalışmaların farklılıklarından kaynaklanıyor olabilir. Etkili ve güvenli olduÄŸu kanıtlanan farklı aşıların da uygulanması birçok açıdan yararlı olacaktır.
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/671083-ttb-uyesi-doc-dr-yavuz-zorlu-bir-donem-bizi-bekliyor/