Beyin göçü liseden başlıyor: Türkiye’den her yıl 50 bin öğrenci gidiyor
Mesleki açıdan iyi eğitim almış ve iyi yetişmiş kişilerin, olanaksızlık ve işsizlik gibi nedenlerden dolayı başka ülkelerde okumayı ve çalışmayı tercih etmesi olarak tanımlanan beyin göçü, son olarak AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözleriyle gündeme geldi. UNESCO verilerine göre Türkiye’den her yıl 50 bin öğrenci yurtdışına okumaya gidiyor. Türkiye, beyin göçünde 32 ülke içinde 24. sırada yer alıyor. Peki beyin göçü nedir, beyin göçüne sebep olan faktörler nelerdir? Türkiye’de durum ne?
Beyin göçü,
hem Türkiye’de hem de dünyada en çok tartışılan konuların
başında geliyor. Mesleki açıdan iyi eğitim almış ve iyi
yetişmiş kişilerin, çeşitli nedenlerden dolayı başka ülkelerde
okumayı veya çalışmayı tercih etmesi olarak tanımlanan beyin
göçü, son olarak AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın
sözleriyle yeniden gündeme geldi.
Uluslararası
Göç Konferansı'nda açıklamalarda bulunan AKP’li Cumhurbaşkanı
Erdoğan, “Az gelişmiş ülkelerin kıt kaynaklarıyla
yetiştirdiği nitelikli insanlarını beyin göçünü teşvik
ederek alıp ihtiyaç sahiplerine kapıyı kapatmak ahlaki bir tavır
değildir†dedi.
ErdoÄŸan,
Ford Otosan Gelecek Vizyon Toplantısı'nda yaptığı konuşmasında
ise “tersine beyin göçünü†desteklediğini belirterek,
“Uluslararası Lider Araştırmacılar Programı ile tersine beyin
göçünü destekliyoruz. Buradan bir kez daha yerli veya yabancı
bilim insanlarını araştırmalarına Türkiye'de devam etmeye,
açtığımız çağrılara başvurmaya, ülkemizin sunduğu
fırsatlardan istifade etmeye davet ediyorum†ifadelerini kullandı.
BEYÄ°N
GÖÇÜ NEDİR?
Türkiye’de
olduğu gibi dünyada da sıklıkla gündeme gelen beyin göçü; iyi
eğitim görmüş, kalifiye ve yetenekli iş gücünün az gelişmiş
ya da gelişmekte olan bir ülkeden, gelişmiş başka bir ülkeye
akışı olarak tanımlanıyor. Bu akış genellikle gelişmemiş
ülkelerde yetişen ve kendini geliştiren insanların, olanaksızlık,
iÅŸ bulamama veya mesleÄŸini istediÄŸi gibi icra edememe
durumlarından kaynaklanıyor. Bu harekete beyin göçü isminin
verilme sebebi ise nitelikli insanların giderken sahip oldukları
bilgi ve deneyimi de beraberlerinde götürmeleri. Aklın ve sahip
olunan bilginin bir yurttan baÅŸka bir yurda, temelli olarak
gittiğini ifade eden beyin göçü, donanımlı ve nitelikli
bireylerin ülkeyi terk ettiği anlamına geliyor.
BEYÄ°N
GÖÇÜNÜN SEBEPLERİ NELERDİR?
Beyin
göçünün sebeplerini genellikle olanaksızlık, işsizlik,
ilgisizlik gibi faktörler oluştursa da, bu nedenler “itici†ve
“çekici†sebepler olarak ayrılıyor:
Ä°tici
sebepler:
Az gelişmişlik oranı, ülkede işsizliğin yüksek olması,
nitelikli kişilerin düşük ücretlerle çalıştırılması,
ülkede uygulanan maaş politikalarının yanlışlığı,
yöneticilerin niteliksiz olması, ülkede nitelikli kişi sayısında
artış olmasına rağmen bu kişileri kullanama durumu, ülkede
araştırma koşullarının gelişmemiş olması ve gençlere fırsat
tanımama itici sebepler olarak kabul ediliyor.
Çekici
Sebepler:
Ekonomik durumda iyileşme, yüksek maaş beklentisi içinde olma
durumu, kaliteli yaşam arzusu, gelişmiş araştırma koşullarına
kavuşma, şehir merkezlerinin cazibesine kapılma ve yabancı
eğitimde prestij yakalama isteği ise çekici sebepler olarak kabul
ediliyor.
Ä°tici
sebepler genellikle bu davranışı gerçekleştiren itici olayları
temsil eder. Beyin göçünün sebepleri arasında belirtilen çekici
faktörler ise bu davranışın gerçekleşmesine sebep olan
çekiciliği belirtir.
TERSÄ°NE
BEYİN GÖÇÜ NEDİR?
Tersine
beyin göçü genel olarak; başarılı öğrencilerin ve nitelikli
bireylerin, ülkeye döndüklerinde ayrılmalarından kaynaklanan
sermaye kaybını telafi edecek beceriler ortaya koyan hipotezi
temsil eder. Beyin kazanımı olarak da tanımlanır. Tersine beyin
göçü, zamanında ülkesinden ayrılarak gelişmiş bir ülkeye
giden başarılı öğrenci veya bireyin ülkesine geri dönerek
sermaye kazanması ve bilgi üretmesi için çalışması olarak
tanımlanabilir.
GENÇLER
TÜRKİYE’DE KALMAK İSTEMİYOR
Konuyu
Meclis gündemine taşıyan son isim CHP İstanbul Milletvekili
Zeynel Emre ve partililer oldu. Meclis’e sunulan araştırmada,
Türkiye’de son yıllarda genç ve eğitimli nüfusun yurt dışına
göçünde artış gözlemlendiği ve 25-29 yaş aralığındaki
yurttaşların 2019’da yurtdışına en fazla göç edenler
arasında olduğu belirtildi.
Türkiye
İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), geçen yıl açıkladığı
verilere göre 2019’da Türkiye’den en çok göçün yaşandığı
yaş grubu 25-29. Ülkeden yurt dışına giden 330 bin 289 kişiden
50 bin 154’ünü 25-29 yaş grubu oluşturuyor.
HER
YIL 50 BİN ÖĞRENCİ GİDİYOR
BirleÅŸmiÅŸ
Milletler Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) verilerine göre
Türkiye’den her yıl 50 bin öğrenci yurtdışına okumaya
gidiyor. TÜİK verilerine göre 2019 yılında Türkiye’den
yurtdışına 330 bin 289 kişi göç etti.
TÃœRKÄ°YE
BEYİN GÖÇÜNDE 24. SIRADA
Meclis
gündemine taşınan beyin göçünde Türkiye’nin risk altında
olduğu belirtildi. Araştırma önergesinde, Türkiye’nin en fazla
beyin göçü veren 32 ülke içinde 24’üncü sırada yer aldığı
belirtilirken; aynı zamanda Türkiye’nin, ABD’de en fazla
öğrenci okutan 10’uncu ülke olduğu ifade edildi.
GÖÇ LİSEDEN BAŞLIYOR
Araştırmada
LGS sonuçlarında yüzde 1’lik dilimde bulunan İstanbul Erkek
Lisesi mezunlarından 145’inin tercih yaptığı ve bunlardan
77’sinin üniversiteyi okumak için yurtdışını tercih ettiği
belirtildi. Meclis’e sunulan önergeye göre bu öğrencilerin
önemli bir kısmı Almanya’yı tercih ederken Avusturya, İsviçre
ve ABD de listede kendine yer buldu. Bu sayılara göre tercih
yapanların yüzde 53,1’i yurtdışına gitti.
Önergede,
İstanbul Erkek Lisesi'nden 2019 mezunlarının yüzde 52.6'sının,
Alman Lisesi’nden yüzde 94.7'sinin, Galatasaray Lisesi'nden yüzde
32.6'sının yükseköğrenim için Almanya, ABD, Kanada ya da Fransa
gittiÄŸi de kaydedildi.
EN
ÇOK BEYİN GÖÇÜ ‘ALAN’ ÜLKELER
Norveç:
Ä°ÅŸsizlik
oranı yüzde 3 olan Norveç’te kişi başı milli gelir 60 bin
dolar civarında. İş olanaklarının oldukça geniş olduğu
ülkede, iyi sosyal haklarla birlikte yüksek ücretlere iş
bulunabiliyor. Fakat Norveç, iş bulmak isteyen kişilere “herhangi
bir alanda uzman seviyesinde olma†şartını koyuyor.
İsveç:
Dünyanın eğitim ve refah seviyesi en yüksek ülkelerinden biri
olan İsveç, son 20 yıldır en fazla beyin göçü alan yerler
listesinin başlarında yer alıyor. Ülke, bütçesinin büyük bir
kısmını bilim, eğitim, endüstri ve araştırma projelerine
ayırıyor.
ABD:
Çalışma
hayatına katılım oranı yüzde 70’in üzerinde olan ABD; adil
çalışma koşulları, düşük işsizlik oranı ve saatlik
çalışabilme gibi avantajlı yanları ile iş alanında iyi bir
alternatif oluşturuyor. Ülkenin en önemli avantajlarından biri de
yüksek lisans ve doktora için çektiği öğrencilere mezun olur
olmaz iş imkanı sağlaması.
Kanada:
GeliÅŸmiÅŸ
standartları, sosyal hakların fazlalığı, sunduğu iş olanakları
ve refah seviyesiyle Kanada, beyin göçü alan ülkelerin başında
geliyor. Ülke, bu bakımdan ABD’ye bir alternatif olarak
görülüyor.
Avustralya:
Y aÅŸam
standartları üst düzeylerde olan Avustralya, sahip olduğu güçlü
ekonomisi ile dikkat çeken bir ülkelerin arasında yer alıyor.
İşsizliğin en az olduğu ülkelerden olan Avustralya’nın,
yaklaşık 20 yıl önce kalifiye elemanlara yılda 40 bin kişilik
geçici çalışma vizesi verdiği biliniyor.
cumhuriyet.com.tr
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/671550-beyin-gocu-liseden-basliyor-turkiyeden-her-yil-50-bin-ogrenci-gidiyor/