'Danıştay'da iptal davası açılabilir'
Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Ece Göztepe Çelebi, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesini feshetmesine karşı yaklaşık 42 milyon kadının Danıştay’da dava açılabileceğini belirterek, “Bir sabah uyandığımızda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden taraf olmaktan çıktığımızın haberini almak gerçekten sürpriz olmayacak, bu adımdan geri dönülmezse†dedi. Çelebi uluslararası hukuk açısından halen Türkiye’nin sözleşme ile bağlı olduğunu vurguladı.
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın imzasıyla Ä°stanbul SözleÅŸmesi feshedildi. Kadın örgütlerinin ve muhalefetin tepki gösterdiÄŸi karara karşı Anayasa Mahkemesi’ne mi yoksa Danıştay’a mi gidileceÄŸi tartışma konusu oldu. Tartışmaların ardından CHP, kararın iptali için Danıştay’da dava açacağı öğrenildi.Bu düzenlemenin Anayasa’ya uygunluÄŸunun tartışılması gerektiÄŸini belirten Bilkent Ãœniversitesi Anayasa Hukukçu Prof. Dr. Ece Göztepe Çelebi, 244 Sayılı Bazı AndlaÅŸmaların Yapılması İçin CumhurbaÅŸkanına Yetki Verilmesi Hakkında Kanun’daki yetkilerin 15 Temmuz 2018 tarihindeki 9 Sayılı CumhurbaÅŸkanı Kararnamesiyle tekrar düzenlendiÄŸini ifade ederek, Ä°stanbul SözleÅŸmesi’nin feshiyle ilgili yetki tartışmasını şöyle anlattı:“Anayasa’nın 90. Maddesi 244 sayılı kanun ve CumhurbaÅŸkanı Kararnamesi için temel ölçüt. 90. Madde’ye göre uluslararası antlaÅŸmalar TBMM’nin bu sözleÅŸmeleri uygun bulması hakkında bir kanun çıkarmasına baÄŸlı. Bunun dışında teknik, kısa süreli ya da uygulama anlaÅŸmalarına yönelik istisnalar da var.Ancak Ä°stanbul SözleÅŸmesi 2012 tarihinde çıkarılan Ä°stanbul SözleÅŸmesi bu kapsamda deÄŸil ve TBMM’nin onaylanmanın uygun bulunması kanunuyla ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe girdi. Dolayısıyla kamu hukukunun en asli ilkesi olan yetki ve usulde paralellik ilkesi gereÄŸi CumhurbaÅŸkanına verilmiÅŸ olan bu onay iÅŸleminin öncelikle bir kanuna dayanması gerekir. Yani Meclis’in iradesini sözleÅŸmeden çıkma yönünde oluÅŸmuÅŸ olması gerekir.20 Mart tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan CumhurbaÅŸkanı Kararı’nın Anayasal ve yasal dayanağı yoktur.â€DANIÅžTAY’DA Ä°PTAL DAVASI AÇILABÄ°LÄ°RÇelebi, bu CumhurbaÅŸkanı Kararı’na yönelik hukuksal itiraz sürecini ulusal ve uluslararası boyutuyla aktararak, karara karşı iç hukukta Danıştay’da dava açılabileceÄŸini söyledi. Çelebi, “EÄŸer Danıştay bu kararı iptal etmezse bu durumda Anayasa Mahkamesi’ne bireysel baÅŸvuru yoluna gidilebilir. Anayasa Mahkemesi’nde de bireysel baÅŸvuruda da baÅŸarılı olunamazsa son durak Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi’dir†dedi.42 MÄ°LYON KADININ HAKKI VARDavayı kimlerin açabileceÄŸi hakkında da bilgi veren Çelebi, “Nüfus kaydında cinsiyeti kadın olarak tanımlanmış herkes ve çocukları da taraf ehliyetine sahiptir. Öncelikle 42 milyon kadın dava açma ehliyetine sahiplerdir†dedi.Çelebi kararın uluslararası boyutunda hemen hüküm doÄŸurmadığına dikkat çekerek, ÅŸunları söyledi:“İstanbul SözleÅŸmesi’nin 80. Maddesi bu tek taraflı ulusal iÅŸlemin hemen hüküm ve sonuç doÄŸurmasını öngörmüyor. Öncelikle bütün bunların hukuka uygun olduÄŸunu varsaysak bile iç hukuktaki iÅŸlemin Avrupa Konseyi Genel SekreterliÄŸine bildirimde bulunularak beyan edilmesi gerekiyor. Bu bildirim tarihinden itibaren 3 ayın sonunda bu fesih bildirimi hüküm ve sonuç doÄŸurarak, o taraf sözleÅŸme baÄŸlayıcı olmaktan çıkıyor. Bu CumhurbaÅŸkanı Karanının henüz bir geçerliliÄŸi yok.â€Â TÃœRKÄ°YE HALA SÖZLEÅžMEYE BAÄžLIÇelebi Türkiye’nin henüz bildirim yapmadığını ve 3 aylık sürenin geçmediÄŸini kaydederek, “Uluslararası düzeyde Türkiye hala Ä°stanbul SözleÅŸmesi ile baÄŸlı†dedi.“BU ADIMDAN GERÄ° DÖNÃœLMEZSEâ€Ã‡elebi, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın açıkladığı Ä°nsan Hakları Eylem Planı ile Ä°stanbul SözleÅŸmesi’nden çekilme kararının çeliÅŸtiÄŸini söyleyerek, “İnsan haklarının geliÅŸtirilmesi Anayasa’nın 5. Maddesi’nde belirtilen devletin temel amaçları arasında. Ä°leriye doÄŸru dinamik bir anayasa anlayışını benimsediÄŸimiz gösteriyor.Bu denli zikzaklar Türkiye’nin uluslararası itibarı için iyi sonuçlar vermemektedir†diye ekledi. Çelebi, çekilme kararının bazı endiÅŸeleri doÄŸurduÄŸunu ifade ederek, “Bir sabah uyandığımızda Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesi’nden taraf olmaktan çıktığımızın haberini almak gerçekten sürpriz olmayacak, bu adımdan geri dönülmezse†diye konuÅŸtu.SÖZLEÅžMENÄ°N ANLAMIÄ°stanbul SözleÅŸmesi’nin Türkiye açısından bir yol haritası olduÄŸuna dikkat çeken Çelebi, Türkiye’nin bu sözleÅŸmedeki birçok hedefi gerçekleÅŸtirmediÄŸini hatırlatarak, “EÅŸitlik ve ÅŸiddetin önlenmesinde önemli köşe taÅŸlarını ve minimum kriterleri koyduÄŸu için çok önemli. Mesela aile tanımını Türk hukukuna göre geniÅŸ yaptığı için, aile içi ÅŸiddet kavramını Türk hukukuna göre daha geniÅŸ yorumladığı için, sosyolojik gerçekleri de hukuki normlara dönüştürdüğü için bizim çok önemli†diye vurguladı.
ANKA
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/672407-danistayda-iptal-davasi-acilabilir/