Yönetmen Ferit Karahan, "Bizim gerçeğimiz onlar için distopya"
Berlin Film Festivali’nde FIPRESCI Ödülü alan “Okul Tıraşı†adlı filmin yönetmeni Ferit Karahan ile filmin yapım sürecini ve festival macerasını konuştuk.
Bu yıl pandemi koÅŸullarıyla uyum halinde düzenlenen Berlin Film Festivali’nde Panorama seçkisinde yarışan “Okul Tıraşı†uluslararası basının beÄŸenisini kazandı ve eleÅŸtirmenlerin verdiÄŸi FIPRESCI Ödülü’nü aldı. DoÄŸu Anadolu’daki bir yatılı okulda geçen film, hasta bir öğrencinin başına gelenler üzerinden kurguladığı hikâyesini bürokrasi, otorite ve hiyerarÅŸi gibi kavramların damgaladığı toplumsal iliÅŸkilere yönelik eleÅŸtirel bir bakışa dönüştürüyor. Filmin yönetmeni Ferit Karahan ile mail üzerinden bir söyleÅŸi yaptık.BENDEN KÜÇÜK PARÇALAR VAR- Okul Tıraşı’nın hikâyesiyle baÅŸlayalım mı? KiÅŸisel tarihinizde nasıl bir yeri var bu filmin? Burada anlatılan çocukluÄŸu yaÅŸadınız mı siz de?1993-2000 arası ben de yatılı okulda okudum. O zaman sınav kazanmanız gerekiyordu. Sınavı kazandığımda, biraz da karate filmlerinin etkisinde kalarak karşılaÅŸacağım okulun daha çok bir tapınaÄŸa, öğretmenlerin de kung-fu hocalarına benzeyeceÄŸini düşünüyordum. Sizin de gördüğünüz gibi maalesef okul bir tapınaÄŸa benzemiyor. Büyük hayal kırıklığına uÄŸramıştım. Sonrasında iki ayrı yatılı okulda altı yıl geçirdim. Yatılı okul bildiÄŸim bir alan ve oraya dair bir film yapmak istemem 2009’a dayanıyor. Küçük parçalar olsa da bu film tamamen kurmaca. İNSANIN SÄ°STEMLERÄ° KUSURLU- Filmde hasta olan çocuÄŸun (Memo) başına neler geldiÄŸini bir bilmeceyi çözer gibi çözüyorsunuz. Hatta en sonda jenerikte de bir yapboz mantığını kullanmışsınız. Bir yandan da ortada bir suç ya da kabahat varsa bile onu aslında sistemin içindeki herkese mal ediyorsunuz. Bu anlamda sistemin düzgün iÅŸlemesi mümkün mü? İnsanın oluÅŸturduÄŸu bütün sistemler kusurludur. Fakat bu kusuru olabildiÄŸince küçültüp katlanılabilir bir hale getirmek bizim elimizde. EÄŸer ortada bir kabahat varsa, küçük de olsa, bunda hepimizin sorumluluÄŸu olduÄŸunu düşünüyorum. JeneriÄŸi de öyle tasarladım. Fakat filme konu olan sorunlar biraz da bizim kültürümüzde ve bize ait olan temel sorunlar. Bir eÄŸitim kurumunda bu tür sorunlarla karşılaşıyorsak eÄŸer yaÅŸamın diÄŸer alanlarında daha büyük ve yıkıcı sorunlarla karşılaşırız. Bizim, toplum olarak halletmemiz gereken problem budur. /Archive/2021/4/1/032501904-ferit2-y15-ark.jpgKarahan: Çekim için kar yaÄŸmasını beklemek çok sabır istiyor. Aylar sonra bile kâbuslarıma girdi.Ä°TAAT ETMEK VE ETMEMEK- Filmin merkezindeki karakter Yusuf nasıl bir süreçten geçiyor, bu yaÅŸadıklarından çıkardığı hikâye ne onun? Nasıl bir gelecek bekliyor onu?Kısa vadede annesinin dediÄŸini, yani arkadaÅŸlarını boÅŸ verip kafasını daha ciddi ÅŸeylere verebileceÄŸini ama biraz zaman geçtiÄŸinde onda iz bırakan bir deneyime dönüşeceÄŸini düşünüyorum. Fakat yeterince “itaat†ederse eÄŸer - ki bu deneyim ona fazlasıyla öğretti - bir yerlere de gelebileceÄŸini, etmezse köyünde çoban ya da çiftçi olacağını öngörüyorum. - Filminiz Berlin’de FIPRESCI ödülü aldı. Onun ötesinde size gelen tepkiler nasıldı?Ä°yi tepkiler alıyoruz ve bu beni biraz ÅŸaşırtıyor. Filmdeki bize özgü olan bütün olguları anlamaları beklemediÄŸim bir durumdu. Sanırım öykünün yalınlığının bunda etkisi var. Bazıları ise filmin ilk yarım saatini distopya niyetine seyrediyor. Bizim gerçeÄŸimiz onlar için distopya...Ä°ZLETEBÄ°LMEK DAHA ZOR- Sizin de dahil olduÄŸunuz Festivaller Ä°stanbul’da programı, sinemacılar açısından nasıl bir iÅŸlev görüyor? En büyük zorluÄŸumuz film yapmak deÄŸil, onu insanlara izletebilmek. Festivallere de binlerce film baÅŸvuru yapılıyor. Onlar bile filmin ilk beÅŸ dakikasını izleyip bırakıyor. En büyük sorunumuz uluslararası iletiÅŸim. “Okul Tıraşıâ€nda Festivaller Ä°stanbul’da ile çalıştık. Filmi önce Venedik ve San Sebastian film festivallerine izlettiler. Ä°kisinde de kısa listeye kalınca Berlinale’ye izlettiler. Sonrasında Berlinale’de olalım istedik, çünkü marketi daha büyük. Bu yüzden Festivaller Ä°stanbul’da çok büyük katkı saÄŸladı.Â
Emrah Kolukısa
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/674687-yonetmen-ferit-karahan-bizim-gercegimiz-onlar-icin-distopya/