Mobbinge karşı savaşın, kimse sizi yıldırmasın
Son yıllarda özellikle de çalışma yaşamında sıklıkla duyduğumuz, zaman zaman maruz kaldığımız bir davranış ya da uygulama biçimi mobbing... Yıldırmanın en başta gelen amaçlarından biri işçinin kendi isteğiyle işten ayrılmasını sağlamak.
/Archive/2021/4/1/214837802-cmt-olcay-mobbing.jpgSon yıllarda özellikle de çalışma yaÅŸamında sıklıkla duyduÄŸumuz, zaman zaman maruz kaldığımız bir davranış ya da uygulama biçimi mobbing... Yıldırma olarak da kullanabileceÄŸimiz durum, iÅŸi ve iÅŸyerini çekilmez bir hale getirebiliÄŸi gibi çoÄŸunlukla iÅŸyerinde mücadelesi zor ve mahkemede ispatı güç olduÄŸu için genellikle yıldırmaya maruz kalan kadına tek seçenek sıkı bir kavga sonrası iÅŸten ayrılması gibi gösteriliyor. Oysa yıldırmaya maruz kalınıyorsa verilecek bir mücadele ve haklı fesihten dava açmaya kadar bir dizi haklarınız var...Yasal olarak, 2016 yılında çıkarılan Türkiye Ä°nsan Hakları ve EÅŸitlik Kurumu Kanunu’nun 2’nci maddesinde mobbing, “iÅŸyerinde yıldırma†kavramı olarak yer alıyor ve “Bu Kanunda sayılan ayrımcılık temellerine dayanılarak kiÅŸiyi iÅŸinden soÄŸutmak, dışlamak, bıktırmak amacıyla kasıtlı olarak yapılan eylemler†olarak tanımlanıyor.Dolasıyısıyla iÅŸyerinde, konuÅŸurken sözünün kesilmesi, yok sayılma, iÅŸ performansının engellenmesi, dedikodu yapılması, olmayan bir ÅŸeyi olmuÅŸ gibi göstererek ÅŸayia çıkarılması, lakap takılması, görmezden gelinme, yapılan iÅŸin sabote edilmesi, sürekli suçlanma ve eleÅŸtirilme, uygunsuz ÅŸakalar yapılması, kaba ve kötü sözlerle rencide etme, motivasyonun kırılmaya çalışılması, onurlu çalışma hakkının engellenmesi gibi birçok iÅŸlem, eylem ve davranışlın her biri, yıldırma yani mobbing... Yıldırmanın en baÅŸta gelen amaçlarından biri işçinin kendi isteÄŸiyle iÅŸten ayrılmasını saÄŸlamak. ALTI ÇALIÅžANDAN BÄ°RÄ°Veriler “yıldırmaâ€nın sıra dışı bir durum olmadığını gösteriyor, ABD’de yaklaşık 6 çalışandan birinin iÅŸyerinde yıldırma maÄŸduru olduÄŸunu gösteriyor. ABD’de kamu çalışanlarını kapsayan bir araÅŸtırmada, kadın çalışanların yüzde 42’sinin, erkek çalışanların ise yüzde 15’inin son iki yılda iÅŸyerinde duygusal tacize ve zorbalığa maruz kaldığı, Ä°sveç’te ise intiharların yüzde 15’inin “yıldırma†kaynaklı olduÄŸu belirtiliyor. Tayvan’da saÄŸlık çalışanlarıyla yapılan bir çalışmada “yıldırma†yaygınlığı son bir yıl için yüzde 50.9 olarak saptınmış. Türkiye'de hemÅŸirelerle yapılan bir çalışmaya göre son bir yıl içinde “yıldırma†davranışına maruz kalma oranı yüzde 86.5...HAKLI FESÄ°H HAKKINIZÄ°ÅŸyerinde yıldırma ile karşı karşıya iseniz Ä°ÅŸ Yasası’nın 24. maddesi uyarınca haklı fesih hakkını kullanabilirsiniz. Haklı fesih dilekçesinin mümkünse noter kanalıyla gönderilmesinde ve gerekçenin açık ve net bir biçimde yazılmasında yarar var. Haklı fesihte eÄŸer iÅŸ yerinde bir yılı doldurduysanız kıdem tazminatı ve diÄŸer kullanmadığınız yıllık izinler, ücret, fazla mesia gibi diÄŸer haklarınızı da alacaksınız.Ayrıca, ister haklı fesih hakkını kullanıp iÅŸten ayrıldıktan sonra ister bu hakkını kullanmayıp çalışmaya devam ederken mobbing gerekçesiyle (önce arabulucuya gitmek koÅŸuluyla) dava açarak maddi ve manevi tazminat talep edebilirsiniz.DAVA AÇMAK DA MÃœMKÃœNArabulucuda da anlaşılamadığı takdirde yıldırmaya maruz kalan kiÅŸi dava açabilir. Dava sürecini güçlü geçirebilmek için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekiyor. Öncelikli yıldırmanın ispat etlemesi istenir. Oysa mobbingi, şüpheye yer bırakmayacak bir ÅŸekilde ispatlamak hiç kolay deÄŸil. En güçlü ispat aracı yazılı deliller. Ancak yıldırma çoÄŸu zaman sözel yollarla yapıldığı için geride de pek delil kalmaz. Bu nedenle ÅŸahitlerin de varlığı da ispat bakımından büyük önem taşıyor. Gerçi şöyle bir durum da söz konusu. Mobbing iddiasında bulunan işçi, mobbingi ispatlamakla yükümlü ancak bu yükümlülük mutlak bir nitelik taşımıyor. İşçinin “kuÅŸku uyandıracak olguları ileri sürmesi†halinde, ispat yükü yer deÄŸiÅŸtiriyor ve iÅŸveren “mobbing yapmadığını ispatlamakla†yükümlü hale geliyor. Yıldırmayı ispatlamak için, mobbinge uÄŸradığını düşünen işçinin, maruz kaldığı davranışları tarih, yer ve saati ile birlikte bir kenara not etmesi, yani bir “mobbing günlüğü†tutmasında da yarar var. Bu mobbing günlüğünü mahkemeye sunmak mümkün. Mümkün olduÄŸu ölçüde yazılı delilleri toplamak mümkün önem taşıyor. Ä°ÅŸveren veya yöneticilerin gönderdiÄŸi elektronik postalar, sosyal medya yazışmaları, iÅŸyeri içi yazışmalar, vardiya çizelgeleri, görevlendirme ve görev deÄŸiÅŸikliÄŸi yazıları, iÅŸyerinde yapılan diÄŸer tebliÄŸler, tutanaklar vb. yazılı belgeler mobbingin ispatında kullanılabilir.YETKÄ° UYGUN KİŞİLERE VERÄ°LMELÄ°Yıldırma ile baÅŸetmek için sorunu arkadaÅŸlarla paylaÅŸmaktan profesyonel yardım aramaya varan bir yelpazede yardım almak gerekebilir. Bu çabalar sorunun kalıcılaÅŸmasını önleme yanında kiÅŸinin baÅŸa çıkmasını, örselenmeden kurtulmasını saÄŸlayabilir. Sorunu gidermek için öncelikle; Çalışma ortamının düzenlenmesi, ast üstü iliÅŸkisinin bir ezen ezilen iliÅŸkisine dönüştürülmemesi, ekip çalışmasının ana çalışma yaklaşımı olmasının saÄŸlanması gerekli.Demokratik ve dayanışmayı temel alan bir iÅŸbölümü yapılmalı. Roller belirginleÅŸmeli, sınırlar belirginleÅŸtirilmeli ve role uygun kiÅŸiler yetkilendirilmeli.Çalışanların rahatlamasını, kendini yargılanmadan özgürce ifade etmesini saÄŸlayan, duygusal ifadeye izin veren bir ortam yaratılmalı.Aşırı çalışmaya son verilmeli.Güvenli, zarar verici uyaranlardan arınmış, saÄŸlıklı bir fiziksel ortam yaratılmalı.Çalışanların özlük hakları saÄŸlanmalı.“Yıldırmaâ€yı önleyici etik kurallar geliÅŸtirilmeli.Ä°ÅŸyeri saÄŸlık birimleri aracılığıyla koruyucu ruh saÄŸlığı uygulamaları (bilgilendirme, eÄŸitimi, danışma) yapılmalı.“Yıldırma†ile ilgili hukuksal giriÅŸimler engellenmemeli, adaletin tecelli edilmesi saÄŸlanmalı.
Read more:
https://www.turkish-media.com/forum/topic/675302-mobbinge-karsi-savasin-kimse-sizi-yildirmasin/