Turkish News Agency - TNA - THA

Turkish News - Türk Haber Ajansı - Haberler

Sunday, 03.16.2025, 03:09 PM (GMT)

News - Haberler

İnsan olma yolunda maceramız

İnsan olma yolunda maceramız Koca evrende insanın hikâyesi aslında ne de kısaymış! Neandertaller Konuşur muydu?; dünya maceramızla, atalarımızla kısa fakat verimli bir konuşma için iyi bir fırsat. /Archive/2021/1/13/003201113-ic2.jpg İnsanın kökleri; felsefeden genetiğe, antropolojiden arkeolojiye uzanan geniş yelpazede insan denen varlığın yerküredeki macerasını sorgulamıştır. Neandertaller Konuşur muydu? bu arayışın özel bir durağı olarak kendine yer ediniyor.Bu çalışma; Türkoloji alanında uzmanlaşmış bir isim olan Prof. Dr. Caner Kerimoğlu’nun daha önce ‘Dilin Kökeni Arayışları’ adını taşıyan yazı dizisinin bir bölümü olarak tasarlanmış. Ancak daha sonra Neandertal çalışmalarının göz alıcı kapsamı sayesinde bir kitap bütününe ulaşmış. Gerçekten dolu dolu bir çalışma. Bilime meraklı her yaştan insanın anlayabileceği sadelikte yazılmış ancak akademik kapsamı da asla ihmâl edilmemiş. Bunu özellikle belirtmek istiyorum.SOY ATALARIMIZ KİMDİ?İnsanın ön soyları olarak okunabilecek türler yaklaşık beş milyar yıldır var olan yerkürede nasıl ve ne şekilde vardı? Kitap; aslında pek çoğumuzun yanlış bildiği bir durumun altını çizerek insan teriminin muğlaklığına işaret ediyor. Biyolojide türler için farklı terimlerin kullanıldığından işaretle, bizim evrim sürecinin birer basamakları olarak okuduğumuz bütün kategorilerin bilim dünyasında insan olarak tasnif edilmediğini belirtiyor.Neandertaller de bunun bir örneği. Ancak o; bugün bildiğimiz anlamda insan türünün son şeklini almadan önceki basamağı olarak özel bir tür.Neandertal yaklaşık iki yüz bin ile yüz bin yıl önce varlık göstermiş, yoğun olarak Avrupa, Orta Doğu ve Avrasya’da yaşamıştı. Peki onları özel kılan neydi. Öteki türler arasından öne çıkaran özellikleri sadece kronolojik bir öğe miydi?Kerimoğlu; kitapta bu sorunun yanıtına geçmeden önce öteki tüm türlerin ve insansıların varlığına ilişkin verileri tek tek sıralıyor. Ardından az önceki soruların yanıtına geliyoruz. Neandertaller ile ilgili bunca kalıntının bulunmasında onların ölülerini gömme ritüeline sahip olması ana etken. Bu da aslında düşünsel pratiklere, duygusal bilince sahip olabileceklerinin kanıtı sayılıyor.Bu kesin bilgiler ışığında Caner Kerimoğlu; bize dilbilim ve paleantropoloji çevrelerinde yıllar boyu süren arayışları açımlıyor. Kerimoğlu’nun bu çalışmasını değerli kılan bir başka özellik de literatürü çok yakından takip ediyor olması. Kitapta yanılmıyorsam 2020 yılının başlarına kadar uzanan akademik atıflar yer alıyor. Tüm bu tartışmaların, meraklı ancak sahadan uzak okurların anlayabileceği kadar açık anlatılması dikkate değer./Archive/2021/1/13/003213441-kapakic1.jpgBENZERLİKLER, FARKLILIKLARKerimoğlu ardından Neandertaller’in dili olup olmadığı ile ilgili ana tartışma konusuna odaklanarak bilim dünyasında bunun yansımalarını konu ediyor. Fosil incelemelerinin ardından Neandertal anatomisinin Sapiens ile benzerlikleri, farklılıkları, ses, gırtlak yapıları, konuşma geni adı verilen FOXP2’nin bu türde de korunumu bilim dünyasında bir ayrışmaya yol açmış ve kitap buna odaklanıyor.Önemli bilim ve düşün insanlarının başı çektiği akademik tartışmaları teker teker açımlayarak okurlara farklı görüşlerin asal düşüncelerini tanıma fırsatı veriyor.Bilim dünyasının somut veriler ışında bu konuda ispatlamak zorunda olduğu çok nokta olmakla beraber kitaptan çıkardığımız sonuç; Neandertal denen soy atalarımızın da bir dile ve kültüre sahip olduğu fikrine duyulan inanç.Caner Kerimoğlu kitabın hem içerisine serpiştirdiği hem de son kısımda ayrı bir bölüm ayırdığı görseller ile konunun betimsel olarak da daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunmuş. Okurlar, kitap içerisinde yer verilen internet kaynaklarından da güvenilir bir bilgi havuzuna ulaşma olanağına sahip olabilecekler.Kaynakça demişken Neandertaller Konuşur muydu?’nun sonunda verilen kaynakçanın devasa hali ne denli sıkı bir eser okuduğunuzu ispatlıyor diyebilirim. Ayrıca kısa bir tarihsel kronoloji listesi ve indeksin de içerikte yer etmesini editoryal anlamda hoş buldum. Getirebileceğim tek olumsuz eleştiri sonuç bölümünün daha uzun olması gerektiğini düşünmem. Kerimoğlu’nun konuyu biraz daha uzun kendi penceresinden sonuca bağlamasını beklerdim.Evet, kitap bir soru cümlesini başlığına taşıyor. Ancak içerisinde o sorudan çok daha uzun, ilginç, maceralı bir akışın içinde adeta kayboluyorsunuz. Başta dendiği gibi bu koca evrende insanın hikâyesi aslında ne de kısaymış! Neandertaller Konuşur muydu?; dünya maceramızla, atalarımızla kısa fakat verimli bir konuşma için iyi bir fırsat.Neandertaller Konuşur muydu? / Caner Kerimoğlu / Varyant Yayıncılık / 182 s. / Mayıs 2020 Mehmet Şerif Uğurlu

ABD'de Kongre baskınısonrası3 temsilcinin Covid-19 testleri pozitifçıktı!

ABD'de Kongre baskını sonrası 3 temsilcinin Covid-19 testleri pozitif çıktı! ABD'de 6 Ocak'ta yapılan Kongre Binası baskının ardından 3 temsilci Covid-19'a yakalandı. ABD’nin başkenti Washington DC’de bulunan Kongre binasına Donald Trump destekçileri tarafından düzenlenen baskının ardından 3 temsilci Covid-19’a yakalandığını açıkladı.Kongre’deki temsilcilerden Pramila Jayapal, Bonnie Watson Coleman ve Brad Schnieder baskının ardından Covid-19’a yakalandıklarını duyurdu.Schnieder, baskın nedeni ile diğer Kongre üyeleriyle birlikte saatlerce kapalı bir alanda kaldığını ifade ederek, bugün yaptırdığı Covid-19 testinin pozitif çıktığını açıkladı.Schneider, “Maalesef, dün teste tabi tutulduktan sonra bu sabah pozitif bir Covid-19 testi aldım. Geçen çarşamba, Kongre Binası'nda ABD Başkanı tarafından kışkırtılan şiddetli bir kalabalıktan kılpayı kurtulduktan sonra, düzinelerce Kongre üyesiyle birlikte güvenli ancak kapalı bir yerde birkaç saat geçirmek zorunda kaldım" dedi.Demokrat Schneider, kapalı tutuldukları alanda birkaç Cumhuriyetçinin 'inatla maske takmayı reddettiğini' belirtti.Kongre'deki temsilcilerden Pramila Jayapal Covid-19 testinin pozitif çıktığını Twitter'dan duyurdu. Jayapal paylaşımında şu ifadeleri kullandı:"Bir kaç Cumhuriyetçi'nin sadece gaddarca maske takmayı reddettiği değil, aynı zamanda maske takmaları için talepte bulunan meslektaşları ve görevli personelle alay ettiği güvenli odada kilitli kaldıktan sonra Covid-19 test sonucum pozitif çıktı."?Covid-19'a yakalandığını paylaşan bir diğer isim ise Bonnie Watson Coleman şu ifadeleri kullanıdı:"Çarşamba günü yaşanan olaylarda sığınma alanında maske takmayı reddeden meslektaşlarım nedeniyle Kovid testi yaptırmaya karar verdim. Sonuç pozitif çıktı."?Brad Schnieder ise Twitter'dan şu paylaşımı yaptı: "Ne yazık ki, dün doktor tavsiyesi üzerine test yaptırdıktan sonra bu sabah Covid-19 testimin sonucu pozitif çıktı." cumhuriyet.com.tr

YARIN günlerden Cumhuriyet Kitap!

YARIN günlerden Cumhuriyet Kitap! Cumhuriyet Kitap Dergi’nin YARIN yayınlanacak 1613’üncü sayısının kapağında; Avrupa ve dünyadaki masal çalışmalarını yakından izlemiş; yapıtlarında halkların, toplumların geleceği ve gelişmesi konusunda masalların işlevine olan inancıyla masallarla yeni bir gelecek kurmanın ve toplumu kültürel olarak zenginleştirmenin önemini vurgulamış Yücel Feyzioğlu yer alıyor. Hakan Cem’in yazısı... Kitap Dergi, YARIN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte... /Archive/2021/1/13/000529153-1613-kapak-ic.jpg- YARIN yayınlanacak 1612’inci sayımızın kapağında; 1970’lerde masalları derlemeye ve yeniden yazmaya başlayan, Avrupa ve dünyadaki masal çalışmalarını çok yakından izlemiş; yapıtlarında halkların, toplumların geleceği ve gelişmesi konusunda masalların işlevine olan inancıyla masallarla yeni bir gelecek kurmanın ve toplumu kültürel olarak zenginleştirmenin önemini vurgulamış Yücel Feyzioğlu yer alıyor. Hakan Cem’in yazısı...- Bu hafta üçüncü sayfamızda; Cumhuriyet Kitap’ın yazınsal beğeni ve bilince ilişkin kavram örgüsü oluşturmaya ve kullanımda olanları belirginleştirmeye katkı yaptığını, Türkçenin yazın dili olarak gelişmesine ortam hazırlayarak, Atatürk’ün en önemli emaneti olan Dil Devrimi’ne sahip çıktığını imlediği ve yazınla uğraşanları buna destek olmaya davet ettiği ‘Cumhuriyet Kitap ve yazın bilinci!’ başlıklı yazısıyla Onur Bilge Kula yer alıyor.- Adnan Binyazar; Osamu Dazai’nin gençlerin sesini çekinmeden, duygu içerikli gerçekçi bir dille ustaca aktardığı Öğrenci Kız! romanını merceğe alıyor.- Barış Doster; usta tarihçi Feroz Ahmad’ın, Jön Türkler ve onların 1. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’ni kurtarma mücadelesine odaklandığı, savaş boyunca yaşanan politik, diplomatik, ekonomik, askeri olayları yıl yıl ortaya koyduğu kitabı Jön Türkler’i inceliyor.- Doğu bilimci, Türkolog, çevirmen Makvala Kharebava ve Gürcistan Edebiyat Çevirmenleri Birliği’nin ortak çalışmasıyla elli şiirin yer aldığı Ataol Behramoğlu Seçme Şiirler kitabı Tiflis’te yayımlandı. Nurduran Duman, Makvala Kharebava ile hem bu kitap hem de Türkçe-Gürcüce etkileşimi üzerine konuşuyor.- Emre Caner; Yannis Hamilakis’in, arkeolojinin ve antik kalıntıların modern imgelemelerde ihtiyaçlara göre nasıl yorumlandığına ve bu kurgunun siyasi amaçlar doğrultusunda nasıl çarpıtıldığını ortaya koyduğu Ulus ve Harabeleri’ni değerlendiriyor.- Deniz Burak Bayrak; Semih Gümüş’ün, modernizmin doğuşu, eleştirinin onun içindeki yolculuğu, modern kültür, düşünsel yorgunluk gibi başlıklarla açımlanan Modernizm ve Postmodernizm - Edebiyatın Dünü ve Yarını kitabını inceliyor.- Çağatay Yaşmut; Melih Günaydın’ın Zeytin Dalı Harekatı sürerken Suriye’de yaşanan iç savaşın Türkiye’ye siyasi, sosyal, askeri etkilerine tanıklık sunduğu polisiye romanı Sürgün Avı’nı değerlendiriyor.- Tolga Babanur; öykünün arka planında edebiyat dünyasında farklı bir yaratım süreci olan Rivers Solomon’un Derinlikler’ini mercek altına alıyor. Önce Amerikalı elektronik müzik ikilisi Drexciya bir fikirle çıkıp geliyor: Afrika’dan Amerika’ya köleleri taşıyan gemilerden denize atılan hamile kadınların torunları, suyun altında nefes almaya devam eden bir uygarlık kursalar ne olurdu? Hiphop grubu Clipping de bu efsaneye “The Deep” adlı şarkısıyla katkıda bulunuyor ve yazar Solomon bu sualtı efsanesini bir kısa romana dönüştürüyor.- Adalet Çavdar; Bernardine Averisto’nun aşk, siyaset, cinsiyet,ırk ve sınıf ayrımı, çok kültürlülük ve kültürel çatışmalar çevresinde yaşamları kesişen, çoğunluğu siyah on iki kadının hikâyesini anlattığı romanı Kız, Kadın, Öteki’yi inceliyor.- Y. Bekir Yurdakul; Kulaktan Kulağa köşesinde Tufan Çapar’ın Yezuk’un Çocukları üçlemesinin üçüncü kitabı Horr’un Şarkısı’nda, dedenin anlattığı hikâyenin gizi çözülüyor.- Emek Yurdakul; Güncel köşesinde sizleri yeni ve yetkin çocuk kitaplarıyla buluşturmaya devam ediyor.- Hasan Akarsu; Selahattin Yusuf’un yurdumuzun kırsal kesim insanının yaşamı doğrultusunda herkesin kendinden izler bulacağı kesitlerle yoksul bir çocuğun okuma ve yazma tutkusunu yücelttiği romanı Eve Dönemezsin’i değerlendiriyor.- Vitrindekiler ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca köşelerimiz de yine dopdolu.Kitap Dergi, YARIN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte... Unutmayın, her gün Cumhuriyet, her perşembe Cumhuriyet Kitap okunur!İyi okumalar... Cumhuriyet Kitap Eki

Fenerbahçe potada Baskonia'yıdevirdi

Fenerbahçe potada Baskonia'yı devirdi Fenerbahçe Beko: 96 - Baskonia: 76 /Archive%5C2021%5C1%5C12%5C231654615-thy-euroleague-fenerbahce-beko-96-baskonia-76_2.jpgTHY Euroleague’in 19. haftasında Fenerbahçe Beko sahasında karşılaştığı İspanyol temsilcisi Baskonia’yı 96-76’lık skorla mağlup etti.Salon: Ülker Spor ve Etkinlik SalonuHakemler: Damır Javor xx, Milivoje Jovcic xx, Anne Panther xxFenerbahçe: Brown xxx 14, Perez xx 4, Marko Guduric xx 9, Melih x, Nando de Colo xxx 27, Pierre xx 6, Vesely xxx 17, Eddie xx 6, Ahmet xx 8, Ulanovas xx 5Başantrenör: Igor KokoskovBaskonia: Vildoza xx 8, Jekiri x 3, Henry xx 7, Sedekerskis xx 8, Diop x, Fall x, Alec Peters xxx 15, Zoran Dragic xx 12, Giedraitis xx 8, Polonara xxx 12, Kurucs x 3Başantrenör: Dusko Ivanovic1. Periyot: 28-18 (Fenerbahçe lehine)Devre: 51-41 (Fenerbahçe lehine)3. Periyot: 75-56 (Fenerbahçe lehine) İHA

Anadolu Efes Avrupa'da kendine geldi

Anadolu Efes Avrupa'da kendine geldi Anadolu Efes: 84 - ALBA Berlin: 76 THY Euroleague’in 19. haftasında Anadolu Efes sahasında karşılaştığı Alman ekibi ALBA Berlin’i 84-76’lık skorla mağlup etti.Salon: Sinan ErdemHakemler: Sasa Pukl xx, Carmelo Paternico xx, Elias Koromilas xxAnadolu Efes: Shane Larkin xxx 15, Rodrigue Beaubois xx 11, Chris Singleton xx 7, Doğuş Balbay x 2, Setaç Şanlı x, Adrien Moerman xxx 15, Vasilije Micic xxx 15, James Anderson xx 10, Bryant Dunston xx 9Başantrenör: Ergin AtamanALBA Berlin: Lo xx 11, Siva xx 5, Delow x 3, Marisseck x 3, Schneider x 3, Nikic x, Olinde xx 5, Fontecchio xx 7, Thiemann xx 8, Jayson Granger xxx 17, Lammers xxx 14Başantrenör: Israel Gonzalez1. Periyot: 18-18Devre: 36-44 (ALBA Berlin lehine)3. Periyot: 62-53 (Anadolu Efes lehine) İHA

Endonezya’da 5.7 büyüklüğünde deprem

Endonezya’da 5.7 büyüklüğünde deprem Endonezya’da Richter ölçeğine göre 5.7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. İlk belirlemelere göre can kaybı ya da yaralanma olmadığı ifade edildi. Endonezya'nın Batı Papua bölgesindeki Irian Jaya bölgesinde 5.7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremin 10 kilometre derinlikte meydana geldiği ifade edilirken; ilk belirlemelere göre can kaybı ya da yaralanma olmadığı bildirildi. DHA

FETÖiddiasıyla tutuklanan Mübariz Mansimov için AKP’ye yakın sanatçılardan kampanya

FETÖ iddiasıyla tutuklanan Mübariz Mansimov için AKP’ye yakın sanatçılardan kampanya FETÖ iddiasıyla tutuklu bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Azeri iş insanı Mübariz Mansimov'un yarınki duruşması öncesinde iktidara yakın ünlü isimler sosyal medyada #freemubarizmansivov ve #mübarizmansivoadalet etiketiyle kampanya başlattı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan ve kardeşi Mustafa Erdoğan ile iş ilişkileri olan ve 15 Mart 2020’de gözaltına alınan Azerbaycan kökenli iş insanı Mansimov Gurbanoğlu, FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla 17 Mart 2020’de tutuklanmıştı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan Azeri iş insanı Mübariz Mansimov Gurbanoğlu polisteki sorgusunun ardından Mali Şube Müdürlüğü ekiplerince İstanbul Adliyesi'ne çıkarılmış, savcılık sorgusunun ardından tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edilmişti.Gurbanoğlu, hakimlik sorgusunun ardından ''FETÖ üyesi olmak'' suçlamasıyla tutuklanmıştı.Dünyanın en büyük denizcilik şirketlerinden biri olan Palmali Grubu’nun kurucusu olan asker kökenli Mübariz Mansimov Gurbanoğlu, 2007’de Türkiye Cumhuriyet vatandaşı olmuş AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın ortak olduğu BMZ Denizcilik’ten üç tanker kiralamasıyla adını duyurmuştu. Ayrıca Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kardeşi Mustafa Erdoğan ve kayınbiraderinin 2014’te satın aldığı Tuzla Tankercilik de Palmali’ye çalışıyordu. Sadece Erdoğanlar değil AKP döneminde ihale zengini olan iş insanlarından, eski bakanlardan Mehmet Ağar’ın oğlu Tolga Ağar’ın oğluna kadar pek çok kişinin Mansimov’la bağlantısı bulunuyordu. Yarın yeniden hakim karşısına çıkacak olan ünlü işadamı için AKP’ye yakınlıklarıyla bilinen sanatçılar Orhan Gencebay, eşi Sevim Emre, özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakınlığıyla tanınan Gezegen Mehmet lakaplı radyocu Mehmet Akbay, müzisyen Ercan Saatçi, muhalif paylaşımlarıyla dikkat çeken Mahsun Kırmızgül #freemubarizmansivov ve #mübarizmansivoadalet etiketleriyle sosyal medyada kampanya başlattı.Kurbanoğlu’nun ailesi de ticari bir komplo kurulduğu göndermesi yaparak “Kurulan komployu Cumhurbaşkanı ve Adalet Bakanı araştırmalı. İçeride olmasından kimler çıkar sağlıyor, bunu araştırmalılar. Ona yapılan bu komplonun boşa çıkacağını, adaletin tecelli edeceğini ve yarın serbest kalacağını umut ediyoruz” açıklaması yaptı. cumhuriyet.com.tr

Malatyaspor-Galatasaray kıran kırana

Malatyaspor-Galatasaray kıran kırana Kupa son 16 turunda Yeni Malatyaspor ile Galatasaray karşılaşıyor. Kupa son 16 turunda Yeni Malatyaspor ile Galatasaray karşılaşıyor.Malatya'daki maçta ev sahibi ekip Kubilay, Adem ve Umut'la etkili olurken Galatasaray Diagne ve Emre Akbaba ile pozisyon aradı.İlk yarı 0-0 sona erdi./Archive%5C2021%5C1%5C12%5C214526516-yeni-malatyaspor-galatasaray-fotograflar_4.jpg cumhuriyet.com.tr

Bilgisayar Mühendisleri Odasıanlık mesajlaşma uygulamalarınıkarşılaştırdı

Bilgisayar Mühendisleri Odası anlık mesajlaşma uygulamalarını karşılaştırdı Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO), WhatsApp, Telegram, Signal, Bip, Dedi gibi anlık mesajlaşma uygulamalarını karşılaştırdı. Bu uygulamaların veri transferinin gizliliği için kullandığı teknolojileri anlatan BMO, Signal’in bu konuda öne çıktığını belirtti. Facebook'a bağlı anlık mesajlaşma uygulaması WhatsApp’ın gizlilik sözleşmesini değiştirmesi ve kullanıcılarına 8 Şubat'a kadar süre tanımasının ardından oluşan tepkiler sürerken Bilgisayar Mühendisleri Odası'ndan (BMO) konuya ilişkin önemli bir açıklama geldi.BMO açıklamasında, gündemdeki anlık mesajlaşma uygulamaları WhatsApp, Telegram ve Signal’in veri gizliliği politikaları ve kullandıkları teknolojiler konusunda merak edilenlere ışık tutmaya çalıştı ve bazı tavsiyelerde de bulundu. Açıklamada Signal’in bu konuda öne çıktığı belirtildi. Açıklamada, WhatsApp’ın söz konusu gizlilik sözleşmesini AB’de zorunlu tutamamasının sebebinin AB’deki veri gizliliği yasaları olduğu kaydedildi.TBMM başta olmak üzere ilgili kurumlardan ve yetkililerden 3 başlık altında topladığı veri gizliliği ihtiyaçları için gerekli adımları atmalarını talep eden BMO, kullanıcılara 4 başlıkta önerilerde bulundu.'HAKLI KAYGI VE TEPKİLER VAR'Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO) 5. Dönem Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamanın tamamı şöyle:"Uygulamasının Yeni Gizlilik Politikası Dayatması, Alternatif Uygulamalar ve Kişisel Verilerimizin KorunmasıÜlkemizde ve dünyada gezgin (mobil) aygıtlarda yaygın kullanılan bir anlık ileti (mesajlaşma) aracı olan WhatsApp uygulamasının kullanıcıları, içinde bulunduğumuz ocak ayı başlarından bu yana uygulamanın gizlilik politikasının 8 Şubat 2021’den başlayarak değişeceği bildirimini almaktalar. WhatsApp uygulamasının sahibi olan Facebook şirketi bu değişikliği şöyle açıklıyor: WhatsApp kullanıcılarından toplanan kişisel veriler, Facebook’a ait diğer uygulamalarda kullanılabilecek ve başka şirketlerle de paylaşılabilecek. Aslında 2016 yılında ilk adımı atılmış olan bu politikanın şimdiki adımıyla, uygulamayı kullanmaya devam etmek isteyen kullanıcılar bu koşulları kabul etmek zorunda bırakılırken değişikliği onaylamayan kullanıcılar 8 Şubat 2021’den sonra uygulamayı kullanamayacaklar.Yurttaşlarımızın bu konudaki haklı kaygı ve tepkileri başta sosyal medya ortamları olmak üzere birçok mecrada geçtiğimiz hafta boyunca büyüyerek WhatsApp uygulamasını silme kampanyalarına ve alternatif uygulama arayışlarına dönüştü. Gerek sosyal medya paylaşımlarında öne çıkan gerekse kullanıcı sayıları kayda değer artış gösteren “Telegram” ve “Signal” adlı anlık ileti uygulamaları bu alternatif arayışlarında öne çıktı.ŞİFRELEME VE GİZLİLİKWhatsApp, kullanıcılar arası veri aktarımında (transferinde) uçtan uca şifreleme (E2E) kullandığından söz ederek, bu durumun değişmeyeceğini ve kullanıcıların güvende kalacaklarını açıklamakta; yeni gizlilik politikası sonrasında yalnızca üst verilerin (örneğin: kiminle ne zaman iletişim kurulduğu bilgisi, kullanılan cihaz bilgisi, konum bilgisi, telefon numarası, IP adresi vb.) ortaklarıyla paylaşılacağını, kullanıcıların uygulama içindeki paylaşımlarının şifrelenmiş olarak aktarılmaya devam edeceğini belirtmektedir. Ancak WhatsApp uygulamasının istemci (client) ve sunucu (server) katmanlarındaki kaynak kodlarının tamamı kapalı olduğu için bu iddia bağımsız otoritelerce kesin olarak kanıtlanamamaktadır. İstemciler arası iletişim tümüyle şifrelenmiş olarak gerçekleşse bile istemci düzeyinde gerçekleşen işlemlerin de şirketin kontrolünde olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Diğer yandan, WhatsApp uygulamasının sahibi olan Facebook’un sicili, topladığı kişisel verileri kullanma konusunda temiz değil. Geçmişte kullanıcılarından topladığı bilgileri resmi otoritelerle, ABD’de CIA ve NSA gibi istihbarat örgütleriyle paylaştığı çok sayıda habere konu olmuş; dahası, bir önceki ABD seçimlerinde bu bilgilerin başkan adaylarından biri yararına kullanıldığını gösteren “Cambridge Analytica” skandalı unutulmamıştır.Telegram uygulamasında ön tanımlı mesajlaşmada veriler istemciden sunucuya şifrelenmiş olarak iletilmekte ve şifrelenmiş veri sunucuda çözülüp alıcının istemcisine yeniden şifrelenerek gönderilmektedir. Telegram, sunucularında bulunan kullanıcı verilerine erişilmek istendiği takdirde veriye erişim için birçok farklı hukuk sisteminden izin alınması gerektiğini öne sürmektedir. Uygulamada gizli mesajlaşma seçeneği kullanıldığında ise uçtan uca (E2E) şifreleme yapılmakta, yani göndericinin iletisi şifrelenmiş olarak alıcıya iletilmekte ve alıcının uygulamasında çözülmektedir. Telegram’ın özgür yazılım olan mobil, web, masaüstü uygulamalarına karşın tüm iletişimin akışını sağlayan sunucu yazılımları özgür yazılım değildir, yani kaynak kodları kamusal erişime açık değildir. Ayrıca bu uygulamanın da bir şirketin sahipliğinde olması ileride gizlilik politikasını değiştirme riskini taşımaktadır.Signal uygulaması, gerek istemci ve sunucu yazılımları düzeyinde bütün olarak özgür yazılım olmasıyla gerekse yazılı, sesli ve görüntülü veri aktarımında uçtan uca (E2E) şifreleme kullanmasıyla kişisel verilerin korunması yönünden daha güvenli bir seçenek olarak görünmektedir. Signal’in, kimin kiminle mesajlaştığı üstverisi (metadata) gibi verileri yalnızca kullanıcı uygulamasında tutması, gizlilik özellikleri için önemli bir avantajdır. Kâr amacı gütmeyen bir vakfın kontrolünde olması nedeniyle de şirketlerin kâr odaklı değişen politikalarının oluşturduğu risklerle karşı karşıya değildir. Özgür yazılım olması, kamusal erişime açık olan kaynak kodlarının gelecekte de erişilebilir olacağının ve yeni sürümlerinin de aynı özellikleri taşıyacağının güvencesidir. Dolayısıyla saydamlığı ve sürekliliği güvence altındadır.Güvenlik ve saydamlık konusunda doyurucu açıklamaları bulunmayan, “yerli” olma iddiasıyla ortaya çıkan ve dünya genelinde olmasa da ülkemizde gündeme gelen “Bip” ve “Dedi” gibi bazı uygulamalar, açık kaynak kodlu ya da özgür yazılım olmamaları nedeniyle kullanıcılara güven verememektedir. Ayrıca hiçbir üçüncü tarafla veri paylaşmamak gibi bir taahhütleri de söz konusu değildir.AVRUPA BİRLİĞİ'NDE NEDEN UYGULANMIYOR?Yurttaşlarımızın, WhatsApp uygulamasının yeni gizlilik politikası dayatmasına tepkilerinin yoğunlaştığı bir başka nokta ise bu değişikliğin Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde zorunlu değilken ülkemizde zorunlu tutulmasıdır. Birçok yurttaşımız şirketin bu tutumunu “çifte standart” olarak değerlendirerek tepkilerini şirkete yöneltmiştir. Oysaki uygulamanın aynı dayatmayı AB üyesi ülkelerde yapmamasının nedeni keyfi bir tercih değil; AB vatandaşlarının kişisel verilerinin, kısaca GDPR (General Data Protection Regulation) olarak bilinen, kişi hak ve özgürlükleri temel alınarak oluşturulan, 1990’lı yıllardan bu yana güncellenerek geliştirilen yasal düzenlemeyle sıkı biçimde korunuyor olmasıdır. Beri yandan ülkemizde 2016’dan bu yana yürürlükte olan Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), GDPR’nin ilk düzenlemeleri baz alınarak oluşturulduysa da sonrasındaki teknolojik ve hukuksal gelişmeler doğrultusunda gerekli güncellemeler yapılamamıştır. Dolayısıyla KVKK, GDPR’nin AB vatandaşlarına sağladığı koruma düzeyini yurttaşlarımıza sağlamaktan uzaktır.İletişim ve kişisel verilerin gizliliği, her birey için temel bir gereksinim ve korunması gereken bir haktır. Bireysel düzeyde toplanan veriler kitlesel düzeyde işlenip gözetim, denetim ve üretim mekanizmalarını besledikleri için aynı zamanda toplumsal olarak da kaygı duyulması gereken bir kamusal meseledir. Kamu otoritesi konumundaki yasa yapıcılar ve uygulayıcılar, bireylerin ve toplumun verilerinin gizliliğinin korunması için gerekli düzenlemeleri yapmalı ve uygulamalıdır. Yurttaşların kişisel verileri, tekelleşmiş yazılım şirketlerinin insafına bırakılamayacak düzeyde önemlidir. TBMM başta olmak üzere ilgili kurumlardan ve yetkililerden aşağıdaki konularda ivedi adımlar atılmasını istiyoruz:1) Kişisel veriler üzerinden büyük kazançların elde edilmesinin engellenmesi, bu alanda tekelleşmenin önüne geçilmesi için KVKK’nin iyileştirilmesi başta olmak üzere gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.2) Kişisel verilerin korunması için yapılacak düzenlemelerde, uygulamalarda ve denetimlerde başta meslek odalarımız olmak üzere konuyla ilgili demokratik kitle örgütleriyle işbirliği yapılmalıdır.3) Milyonlarca yurttaşın verilerini içermesi itibarıyla kamusal varlık olarak değerlendirdiğimiz büyük veri kümelerini işleyen kamu bilişim sistemleri (örneğin: sağlık bilişim sistemleri, UYAP, MERNİS, SEÇSİS), anayasal sorumluluklarından biri kamusal denetim olan meslek odalarımızın bağımsız denetimine açılmalıdır.Kişisel verilerin gizliliğinin evrensel standartlarda güvence altına alınabilmesinin yolu, İnternet altyapısına ve uygulamalarına “ağ tarafsızlığı” ilkelerine uygun şekilde yaklaşan, demokratik, özgürlükçü, saydam, hesap verebilirlik ilkelerine uygun bir hukuk devleti olmaktır. Yurttaşlarımız, “verilerim nereye/kimlere gidiyor”, “başıma bir iş gelecek mi” gibi kaygılar içinde olmadan iletişim kurabilmelidir."DUYARLILIĞIMIZI ARTIRMALIYIZ"WhatsApp uygulaması nedeniyle gündeme gelmiş olması ve yurttaşlarımızca bu denli önemsenmiş olması sevindirici olmakla birlikte, kişisel verilerin korunması konusunda bu verilerin sahibi olan yurttaşlarımızın dikkat etmesi gereken başka önemli noktalar da bulunmaktadır. WhatsApp uygulaması dışında da yurttaşlarımızca yaygın olarak kullanılan birçok uygulama, benzer şekilde kişisel verileri kaydetmekte, işlemekte ve başka kişi ya da kurumlarla paylaşmaktadır. Birçok uygulama hiçbir paylaşım yapılmasa bile kullanıcılarını işaretlemekte; ekranlardaki gezinmeleri, hangi sayfaya ya da paylaşıma ne kadar süre bakıldığını, nelerin beğenilip nelerin hızla geçildiğini, ne kadar süre bağlı kalındığını, nelerin aratıldığını, kimlerle etkileşime girildiğini izlemektedir. Dolayısıyla bu farkındalığın kullanılan tüm aygıt ve uygulamalar için sürdürülmesi gerekmektedir. Söz konusu durum aslında kişisel verilerimizi satan, güvenliğimizi hiçe sayan ve kullanıcıları yalnızca kâr aracı olarak gören uygulamalardan kurtulmak için bir şans oluşturmuştur.Özel yaşamlarımızın gizliliği (mahremiyet) ve kişisel verilerimiz değerlidir; bu bağlamda yurttaşlarımıza şunları öneriyoruz:1) Aygıtlarınıza (bilgisayarınıza, telefonunuza, tabletinize vb.) kurduğunuz uygulamaların erişmek istediği bilgileri ve izinleri mutlaka kontrol edin; vermek istemediğiniz bilgileri ve izinleri edinmek isteyen uygulamaları kurmaktan kaçının. Halihazırda kurulu olan uygulamalarınıza verilmiş izinleri düzenli aralıklarla gözden geçirin.2) Veri aktarımı sağlayan anlık ileti uygulamaları ve sosyal medya uygulamalarında, gerekli ya da zorunlu olmadıkça kritik kişisel bilgilerinizi (örneğin: sağlık bilgileri, kredi kartı bilgileri, ev adresiniz vb.) paylaşmaktan kaçının. Kişisel sır ya da ticari sır olarak değerlendirdiğiniz bilgileri, anlık ileti ve sosyal medya ortamlarında paylaşmaktan kaçının. Bu tür bilgileri paylaşmanızın gerekli olduğu durumlarda ise gereklilik ortadan kalktığında paylaşımınızı silin.3) Çocuklarınızın kullandıkları aygıt ve uygulamaları kontrol ve takip edin, onları kişisel verilerin gizliliğinin önemi konusunda bilgilendirin.4) Özgür yazılımları tercih edin. Gereksinim duyacağınız birçok uygulamanın özgür yazılım olan bir alternatifini bulabilirsiniz. Özgür yazılımlar herkesin katılabildiği saydam bir geliştirme süreciyle, kaynak kodları tüm insanların erişimine açık olarak geliştirilirler; sahipleri ise kişi ya da şirketler değil tüm insanlıktır." cumhuriyet.com.tr

Voleybolda iyi başladık

Voleybolda iyi başladık Bosna Hersek - Türkiye: 0-3 /Archive%5C2021%5C1%5C12%5C213940606-bosna-hersek-turkiye-0-3_3.jpgSALON: Boris TrajkovskiHAKEMLER:  Alexandros Avramidis, Aleksandar PetrovicBOSNA HERSEK: Ivic, Bezdrob, Popovic, Osmanovic, Makas, Colo, Mitrinovic (L) (Dominkovic, Fazlic, Mehmedovic (L), Zenovic, Merdanovic, Hadzic)TÜRKİYE: Oğuzhan, Arslan, Burutay, Vahit Emre, Adis, Yiğit, Burak (L), Volkan Döne (L) (Arda Bostan, Doğukan)SETLER: 15-25, 17-25, 18-25SÜRE: 61 dakika (19',21',21')Kuzey Makedonya’nın ev sahipliğinde düzenlenen 2021 CEV Avrupa Şampiyonası Elemeleri’nde mücadele eden Türkiye A Milli Erkek Voleybol Takımı, C Grubu’ndaki ilk maçında Bosna Hersek’i 3-0 mağlup etti.Millilerde Burutay Subaşı, 19 sayılık performansıyla öne çıkan isim olurken; Adis Lagumdzija 13, Yiğit Gülmezoğlu 12, Oğuzhan Karasu 5, Arslan Ekşi ve Vahit Emre Savaş 4’er sayıyla eşlik etti. Ayrıca; karşılaşmanın ikinci setinde oyuna dahil olan genç pasör Arda Bostan, A milli formayı ilk kez giydi.Filenin Efeleri, Avrupa Şampiyonası Elemeleri’ndeki ikinci maçında yarın TSİ 20.00’de Kuzey Makedonya ile karşılaşacak. DHA

Dünyada ilk: Kanserin yerini tespit edebilecek teknoloji geliştirildi

Dünyada ilk: Kanserin yerini tespit edebilecek teknoloji geliştirildi ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Earli, vücutta kanserli bölgeleri tespit etmek için yeni bir teknoloji geliştirdi. Dünyada bir ilk olma yolunda ilerlediği ifade edilen şirketin söz konusu teknoloji için 40 milyon dolar topladığı ifade edildi. ABD’nin San Francisco kenti merkezli biyoteknoloji şirketi Earli, vücutta kanserli bölgeleri tespit etmek için yeni bir teknoloji geliştirdi.Dünyada bir ilk olma yolunda ilerlediği ifade edilen teknolojide, vücuda kanser hücrelerini tespit etmek için bir ilacın enjekte edildiği, ardından bu ilacın kanserli hücrelere parlamasına neden olan bir enzim vermeye zorladığı ifade edildi. Bu parlamanın PET taramasında görüntülenebildiği aktarıldı. DHA




Gallery

İnternet Nasıl Çalışır

Newsletter